‘De dood huist in de darmen’. Deze uitspraak las ik eens in mijn vroege jeugd in één van de boeken van mijn vader. Het boek was getiteld: ‘De kleine dokter’ en was geschreven door Alfred Vogel, in die tijd een erg populaire alternatieve natuurgenezer. Ik vond het toen maar een akelige doemuitspraak, maar nu begrijp ik pas echt wat er stond. Hoe meer ik over het spijsverteringsstelsel lees en leer, hoe meer ik tot de conclusie kom dat heel veel van onze ‘moderne’ ziekten hun oorsprong vinden in onze darmen. Anderzijds kan je dus ook zeggen dat gezondheid ontstaat vanuit de darmen. Nu zijn problemen van maag en darmen helaas schering en inslag. Niet voor niets staan maagzuurremmers, laxeermiddelen en diarreeremmers in de top tien van de best verkopende geneesmiddelen. Een pilletje en het probleem is opgelost? Helaas is dat iets té makkelijk. Zulke pillen onderdrukken namelijk gewoon de symptomen en maken op de lange duur het probleem vaak nog erger.
Ook kruidenelfen ontsnappen niet aan kwaaltjes en mijn darmen waren al altijd mijn zwakke schakel. Een schakel die ik echter goed onder controle had door levensstijl, voeding en kruiden. Maar dan … beetje bij beetje, zondig je niet één keer, maar zowat constant en dan zit je er weer mee. Dat is wat mij de afgelopen weken overkwam en waardoor ik voor de tweede maal met de neus op de feiten werd gedrukt: gezondheid staat of valt met wat voor jou persoonlijk de juiste voeding en levensstijl is.
Er zijn mensen die een steen zouden kunnen verteren, zoals mijn moeder. En dan zijn er andere, waaronder ik zelf, die moeten oppassen met wat ze in hun meterslange voedselverwerkende pijpleiding stoppen. Eens een keertje zondigen is niet erg. En twee keertjes ook niet. Maar bij elke dág zondigen, loopt het fout. Een combinatie van stress en verslapte gezonde voedingsgewoonten zorgden op die manier de afgelopen weken voor een erg opstandige kruidenelfdarm. Hmmm… Terug naar het begin dus. Even ‘resetten’ was de boodschap.
Omdat ik uit ervaring weet hoe lastig darmklachten kunnen zijn en hoe rot je je erdoor kan voelen – en dan spreek ik nog niet van alle neveneffecten die darmproblemen met zich mee brengen, zoals malabsorptie of bloedarmoede – wil ik even op een rijtje zetten wat volgens mij de beste dingen zijn die je kan doen om een opstandige darm weer tevreden te stellen.
Nu is de ene opstandige darm de andere natuurlijk niet. Er zijn diverse klachten en aandoeningen van het spijsverteringsstelsel, maar wat ik gemerkt heb is dat de meeste darmaandoeningen goed reageren op de hieronder beschreven maatregelen. Hoe ernstiger je klachten zijn, hoe strenger je zal moeten zijn in je aanpak en hoe moeilijker de aanpassing waarschijnlijk zal zijn. Maar zeg nu zelf, wat is het ergst: een aantal maanden je favoriete voedingsmiddelen laten staan of constant met een pijnlijke buik en een wazig hoofd rondlopen? Ik weet het wel hoor! De volgende tips zijn voor mij van grote hulp geweest:
1. Zorg voor het juiste ‘milieu’ in je darm en eet gefermenteerde voeding.
Er worden boeken vol geschreven over hoe belangrijk je darmflora voor je is. Bedrijven zien daar natuurlijk geld in en brengen zogenaamde ‘probiotica’ op de markt die … vaak niet werkzaam zijn. Een probioticasupplement kan nooit evenaren wat gefermenteerd voedsel, zoals rauwe zuurkool of echte pickles voor je kunnen doen. Geloof je me niet? Doe dan de test en zet je supplement eens op cultuur in suikerwater. Ik heb het al met verschillende supplementen geprobeerd: ze doen niets!
2. Pak stress aan. Stress is namelijk één van de ergste vijanden voor een goeie spijsvertering. Het zorgt ervoor dat je lichaam minder spijsverteringssappen zal afscheiden, waardoor er onverteerde voedselresten in je darm aanwezig blijven die dan op hun beurt gefermenteerd worden door (meestal slechte) bacteriën. Gevolg: een hoop wind (iemand noemde mij op die manier ooit een menselijke kernreactor, oeps sorry, te intiem? 🙂 en ontstekingen in je darm die de weg vrijmaken voor nog meer miserie.
3. Begin je dag met een halve liter warm water met citroensap. Dat zorgt ervoor dat je ’s ochtends makkelijk naar toilet zal kunnen gaan en het maakt je spijsvertering sterker.
4. Zijn je spijsverteringsklachten heel erg en heb je constant last, dan kan je niet anders dan de volgende tip in acht te nemen. Dit is voor de meeste mensen oooo zooooo moeilijk. Hier komt hij: schrap TIJDELIJK (voor het geval je het niet zag: de nadruk ligt op tijdelijk!) de volgende voedingsmiddelen:
– alle granen en brood (witte basmatirijst, quinoa en gierst zijn acceptabel)
– alle zuivelproducten (behalve kefir en échte, biologische yoghurt)
– koffie, chocola en alle suikerrijke producten zoals gebak, koffiekoeken, koekjes
– aardappelen
– een overmaat aan fruit
– alle verwerkte en kant-en-klare voedingsmiddelen en voeding met additieven
De bulk van je voeding zal dus gedurende minimum zes weken (maar liefst drie maanden) bestaan uit:
– goed gekookte groenten (géén slaatjes, please, niets ergers voor overstuurse darmen dan slaatjes)
– gekiemde linzen of gepelde mungbonen (goed gekookt met specerijen als karwij, komijn, curcuma en kardemom)
– vis, een eitje, een beetje vlees
– noten en zaden (ik weet dat er van die heel erg goed uitziende gebakjes bestaan gemaakt van notenmeel, maar: nee, dat bedoel ik dus niet 🙂
– kokosproducten (kokosmelk, kokoschips, kokosolie. Kokosolie werkt ontstekingremmend en antibacterieel op je darm.)
– een beetje fruit (vooral seizoensfruit als gestoofde appeltjes of peren en bessen)
– verse soepen en kippenbouillon (die laatste werkt door de gelatine erin erg helend op een ontstoken darmwand)
5. Drink spijsverteringsbevorderende kruidenthee. Dé topper bij uitstek is verse gemberthee met citroen. Maar ik hou persoonlijk ook erg van kamillethee (ontstekingsremmend op de darmen) of venkelzaadthee (spijsverteringsbevorderend, kramp- en gaswerend).
Mijn favoriete, persoonlijke mix is de volgende (voor een liter gekookt water):
– twee theelepels geraspte, verse gemberwortel
– 1/2 theelepel sinaasappelschil
– 1 theelepel rozenbottels
– 1/4 theelepel kaneelschilfers
– 5 gekneusde kardemomzaden
– 1 theelepel korianderbolletjes
Doe alles in je theekan, laat zo’n twintig minuten trekken en geniet met een koffielepeltje honing.
Mensen met lichte spijsverteringsstoornissen kunnen al veel oplossen door een tijdlang vooral goed gekookt voedsel te eten en rauwe zaken te vermijden zonder dat ze alle voedingsmiddelen uit punt vier moeten laten staan.
Voor mezelf, en voor mensen met meer serieuze spijsverteringskwalen, is punt vier geen overbodige luxe, maar pure noodzaak.
Hoe is het met jouw spijsverteringsstelsel gesteld? Verloopt alles vlekkeloos of heb je wel eens last van je darmen of maag? En wat zijn jouw favoriete remedies? Deel het zeker hieronder met ons in de reacties!
PS: Dit artikel is géén vervanging voor een consult bij je dokter! Raadpleeg altijd een arts als je een ernstige klacht hebt of nog geen diagnose hebt gekregen. Ik herinner je ook aan de disclaimer van deze site die je hier kan terug vinden.