Ze zijn er weer: vuurrode klaprozen! Ik vind dat ze er zo prachtig uitzien, zo teer ook. Klaprozen zijn de buienradar avant-la-lettre: ze waarschuwen je voor regen of onweer door hun bloembladeren te sluiten. Mijn ouders vertelden me dat er vroeger velden vol klaprozen waren, meestal gemengd met korenbloemen. Spijtig genoeg heeft het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen deze prachtige planten verdrongen naar wegbermen of verwaarloosde terreinen. Je ziet ze ook nog vaak op bouwwerven. En dat heeft alles te maken met het ongelooflijk krachtige zaad van de klaproos: vaak is het na vijftig jaar nog kiemkrachtig! Als de bodem dan ineens wordt omgewoeld, krijgen ze weer vrij spel en zie je ze verschijnen. En ja, ook deze mooie bloemen kunnen voor vanalles en nog wat in je keuken- of medicijnkast belanden.
“Maar klaprozen, zit daar geen opium in?”, hoor ik je al denken. De klaproos (Papaver rhoeas) is inderdaad het nichtje van de slaapbol (Papaver somniferum) waaruit opium, morfine en codeïne worden gemaakt. Straf spul zou je dus denken, maar aangezien je van de klaproos enkel de bloemblaadjes gebruikt en de actieve stoffen daarin slechts in sterk afgezwakte vorm voorkomen, kan je van deze bloem erg milde middeltjes maken, die zelfs voor kinderen geschikt zijn.
De klaproos is vooral gekend voor zijn hoestbedarende en slijmoplossende werking. Kruidenvrouwtjes uit de vorige eeuw gebruikten de bloem sowieso altijd als één van de kruiden in hun hoestsiroop. Verder is klaproos ook gekend als mild sedativum, wat wil zeggen dat het kan ingezet worden tegen slapeloosheid en onrustige slaap (omdat het zo mild is, ook voor kinderen), tegen zenuwachtigheid, rusteloosheid, nervositeit, prikkelbaarheid, angst en overdreven emotionaliteit. Ook hartkloppingen reageren er goed op. Klaproos heeft ook een krampwerende en licht pijnstillende werking, waardoor ze ook kan worden gebruikt bij menstruatiekrampen of maag-darmkrampen.
Dat had je niet gedacht hé, van dit tere roosje? 🙂 Aan de slag dus! Droog de bloemblaadjes om in een rustgevende thee te verwerken, samen met andere rustgevende kruiden als kamille, citroenmelisse en lavendel bijvoorbeeld. Of zet er een tinctuur van op of maak een fantastische slaapsiroop. Dat doe je als volgt:
– Pluk ongeveer 200 gram verse bloemen en doe ze in een pannetje
– Overgiet ze tot ze volledig onder water staan en breng ze aan de kook. Je zal zien dat het water een onwaarschijnlijk mooie donkerblauwe kleur krijgt (zo blauw als de nacht).
– Als het water met de bloemen kookt, draai je het vuur uit. Laat het mengsel een nacht trekken.
– Zeef de bloemen eruit, meet het sap af in een maatbeker en doe er voor de helft lopende honing bij. Heb je enkel vaste honing, verwarm het mengsel dan even au bain marie, zodat je een mooie egale siroop krijgt.
– Drink twee borrelglaasjes voor het slapengaan en slaap als een (klap)roos!
mmm Waauw zeg, tof, en waar vinden we nu die klaprozen 😉 xx
Goed kijken langs berm en weg. Ik zoek meestal plaatsen waar er net gebouwd is. Klaprozen hebben de neiging om massaal op te duiken langs nieuw gebouwde huizen waarvan de tuin nog niet is aangelegd.
Hallo, ik heb net zo’n klaproos siroop drank gemaakt, ik vraag me echter af, hoe bewaren en hoe lang? Moet het bijvoorbeeld in de koelkast?
Ze staan weer meer en meer in de velden. Ik vraag me alleen af hoe veilig het plukken is als je weet wat de boeren allemaal spuiten tegen ‘onkruid’ en beestjes.
Als je een veld vindt waar er echt nog vele staan, samen met andere “onkruiden” dan is het normaal gezien OK om te plukken. Je ziet of een veld bespoten is of niet doordat de kruiden die er staan een gelige, onfrisse kleur krijgen.
Kan ik hiervoor ook de gecultiveerde papaver voor gebruiken?
De gecultiveerde soort die meestal in tuinen wordt aangeplant is de Papaver somniferum, dus als het die soort is: zeker niet gebruiken!!
Helpt die ‘slaapsiroop’ ook als hoestsiroop? Of is dat nog een ander recept?
Ja hoor, je zou hem ook 2 in 1 siroop kunnen noemen dus 🙂
inderdaad, niet ver van ons huis ligt een veld korenbloemen vol met klaprozen…prachtig!! Jaja, het bestaat nog 🙂
Super! Misschien kan je een foto nemen en delen op de blog? Zou super zijn!
bij ons in de tuin groeit al jaren de slaapbol of bolpapaver (Papaver somniferum) – is op een bepaald moment komen aanwaaien, en vermeerdert zich nu doorheen de tuin; en is dus van biologische kwaliteit – zouden we deze hiervoor kunnen gebruiken?
Nee, dat is dus de echte opiumplant. Het zou zelfs strafbaar zijn hiervan een bereiding te maken. En het zou sowieso een té sterk medicijn zijn om veilig te kunnen gebruiken. Niet doen dus!
fijn om te horen
veel dank van Elly
Graag gedaan!
Beste Anntje, Kan ik er ook alcohol bijdoen om het beter te bewaren?
Ik heb het nu in de koelkast staan.
Zeker Christiane. Een scheutje vodka of rum erbij mag als de siroop klaar is. De alcohol er al op voorhand bijdoen (bij het aftreksel voor de siroop), zou teveel alkaloïden aan de papaver ontrekken, en dat willen we niet. Maar als hij klaar is, kan dat perfect.
Dankuwel voor de info en de heerlijke recepten
Graag had ik geweten of er kruiden bestaan die helpen tegen overgewicht.
Wat ik graag zou weten is, of jouw boek al uitgekomen is en zo ja , waar men dat kan kopen. Bedankt
Dag Els,
Het antwoord op je vraag ivm overgewicht is niet zo eenvoudig beantwoordbaar. Ik maak er zeker nog eens een blogartikel over!
Mijn boek ligt vanaf 29 september bij de boekhandel.
Beste Anntje,
Ik wilde jouw slaapsiroop maken, maar las dat ik 200 gram verse bloemen diende te gebruiken. Ik heb dus de hele bloem een nachtje laten trekken ipv enkel de bloemblaadjes. Nu wil ik de siroop met honing afwerken, maar vraag me af of ik nu nog iets anders dien te doen alvorens ik er de honing bij doe aangezien deze mengeling nu misschien te straf is?
Hoi Laura, gewoon op dezelfde manier maken, maar de dosis verminderen tot de voor jou werkzame dosis!
Beste Anntje,
Kan je ook gedroogde klaproos gebruiken?
Dag Sylvia, nee helaas, dit kan je enkel met verse klaprozen maken.
Dag Anntje, vermits klaprozen in het wild plukken niet mag heb ik me wat zaad aangeschaft. Nu zag ik wel dat het de papaver rhoeas Shirley is. Maar dat uit welke onderverdeling van bloem je neemt? Groetjes, Sylvia
Dag Sylvia, het is het beste als je gewoon zaad verzamelt van de wilde en dat uitzaait. Sommige cultivar zijn wat minder sterk qua werking.
Hallo Anntje, ik heb 28 juni een berichtje gestuurd maar kreeg geen antwoord. Ik had dan dus net klaproos siroop gemaakt en mijn vraag was hoelang je deze kan bewaren en of die in de koelkast moet? Ik heb de siroop in de koelkast geplaatst maar nu schrok ik toen ik de kurk van de fles haalde wà die plofte er uit, zo een beetje gelijk bij cava en nu vraag ik me af is mijn siroop drankje bedorven of niet, kan ik er nog van drinken? Groetjes, Lydie
Hoi Lydie, nee, dat wijst op gisting, dus beter niet nog gebruiken. Heb je de flesjes goed gesteriliseerd en boordevol gevuld?