Nu het schooljaar weer start en iedereen na de zomervakantie aan het werk gaat, overspoelen de mails met in de onderwerpregel ‘kruiden tegen burn-out’ weer mijn mailbox. Je zou denken dat mensen tijdens hun vakantie de batterijen terug hebben opgeladen, maar toch lijkt dat niet altijd zo te gaan. Vaak zorgt een korte vakantie – met alle uitstapjes ter plekke en lange autoritten of vliegtuigreizen vandien – voor extra uitputting van de toch al uitgeputte lichamen. Een weekje (of twee) vakantie verandert helaas ook niets aan de manier waarop we met ons werk omgaan of hoe we onze dag indelen.
Ons bioritme
De balans – die o zo onontbeerlijk is voor een energiek en gezond leven – lijkt meer dan ooit zoek. Net zoals de natuur een ritme heeft, volgt ook ons lichaam een ritme. Net zoals er dag en nacht is, heeft ons lichaam ook behoefte aan activiteit én aan rust. Het probleem is dat we denken dat we onze natuur kunnen manipuleren en steeds meer op dat rustgedeelte kunnen beknibbelen om toch nog maar meer items van onze zogezegd o zo belangrijke to do lijst te kunnen afvinken. De plant die we daarvoor het meest misbruiken is koffie, die het probleem in vele gevallen alleen nog maar erger maakt.
Hoe weet je of koffie met of tegen je lichaam werkt?
Er bestaat een eenvoudig trucje om te kunnen uitvissen of koffie voor jou een opbouwend effect heeft of net een nog meer uitputtend effect en dat is het volgende:
1. Sta op.
2. Drink geen koffie.
3. Als je toch zin krijgt in koffie, later op de dag bijvoorbeeld, weersta je aan de verleiding: je drinkt geen koffie.
4. Word gewaar hoe je je voelt.
Voel je je vermoeid en moet je je doorheen de dag slepen, dan weet je dat koffie je probleem op de duur alleen maar erger zal maken. Voel je je even energiek als voordien, ga dan vooral verder met koffie drinken. Koffie op zich is geen probleem. Het wordt echter wel een probleem wanneer mensen die verzwakte bijnieren hebben (mensen met energieproblemen, teveel stress, of burn-out) koffie gaan gebruiken om hun taken uitgevoerd te krijgen. De koffie lijkt meer energie te geven, maar in werkelijkheid stelt hij je gewoon in staat om door te gaan met die manier van leven die je in de eerste plaats een burn-out of energieproblemen bezorgde.
Kruiden tegen burn-out?
Dat is ook de reden waarom ik aarzel om mensen die in hun mail vragen naar ‘kruiden tegen burn-out’, bepaalde kruiden te adviseren. Ik zou wel kunnen zeggen dat je adaptogenen of tonicums kan innemen, maar als er niet tegelijkertijd ook iets verandert aan je levensstijl en er meer ruimte komt voor rust, dan kunnen ook die kruiden zich op de duur tegen je keren en het probleem alleen maar erger maken.
Daarom wil ik mijn advies samenvatten als volgt: voel je je vermoeid, geef in je agenda dan prioriteit aan rust. Kruip ’s avonds wat eerder in bed in plaats van nog naar dat tv-programma te kijken of probeer tijdens je lunch even naar buiten te gaan en met al je zintuigen aanwezig te zijn en de bomen, de vogels, de lucht te zien.
Als je aan het werk bent, geef dan aandacht aan hoe je je voelt. Ben je vermoeid? Probeer de vermoeidheid dan niet te maskeren met koffie, maar werk vanuit de vermoeidheid een taakje af. Dat is hoe je lichaam zich werkelijk voelt en het heeft geen zin om het op te peppen met stimulanten die de vicieuze cirkel in stand houden (want je zal die avond dan ook weer later gaan slapen én slechter slapen).
Stel je voor dat een jockey zijn paard maar blééf opzwepen, ook als de wedstrijd al lang voorbij was. Het zou niet goed komen met dat paard, toch? Hetzelfde doen wij wél met ons eigen lichaam. We moeten met z’n allen vooral terug de kunst leren om naar ons lichaam te luisteren en van daaruit ons werk in te delen. Gaat het een tijdje minder goed, dan zal het werk inderdaad minder vlot vooruit gaan, maar dan beschadigen we tenminste onze gezondheid niet. We voorkomen dan dat het van kwaad naar erger gaat en we op de duur gewoon niet meer kúnnen werken en in een totale staat van uitputting belanden.
Niet oppeppen, wél ondersteunen
De volgende dingen kunnen je wel helpen om je lichaam te ondersteunen. De kruiden die vernoemd worden, zijn géén oppeppende kruiden. Je zal er dus geen instant energie van krijgen. Het zijn kruiden die je lichaam sterker maken en voedingsstoffen bezorgen, zodat het recupereren van de vermoeidheid makkelijker gaat.
1. Een rotatie van mineralenrijke kruidenthee en mineralenrijke voeding
Brandnetel en haverstro zijn in dit geval de toppers. Linde kan ook helpen. Deze kruiden helpen onder andere om je zenuwstelsel weer op te bouwen en sterker te maken. Je hoeft uiteraard niet alle kruiden elke dag te drinken: elke dag thee maken van één kruid is voldoende. Je maakt de thee door ongeveer vijftien gram kruiden op een liter kokend water een nacht te laten trekken. Ik vind deze thee het lekkerst met een schijfje citroen en ijskoud gedronken.
Echte ouderwetse kippensoep (dus niet van bouillonblokjes) werkt erg versterkend en voert broodnodige mineralen aan. Persoonlijk ben ik ook een fan van kokoswater in dit opzicht: het voert elektrolyten aan die erg belangrijk zijn om je energie op peil te houden. Denk bij mineralen ook aan groenten, fruit en zuivelproducten.
3. Doe een dutje
4. Doe nog een dutje
5. Leer een ontspanningstechniek
Yoga en meditatie zijn niet voor niets hip: ze werken écht. En je hoeft heus niet in een flitsend pakje naar een hippe yogaschool te gaan. Tien minuutjes thuis oefenen kunnen al een groot verschil maken.
6. Weet dat ook dit voorbij gaat
Alles gaat voorbij, ook periodes waarin je je erg vermoeid voelt. Ook al is de neiging om naar snelle oplossingen te zoeken vaak groot, besef dat ze vaak niet meer zijn dan lapmiddeltjes en dat duurzame energie enkel met tijd en rust kan opgebouwd worden.
En ga nu maar genieten van een dutje! 🙂
