• Berichtcategorie:Gezond leven
  • Bericht reacties:20 Reacties
  • Leestijd:9 minuten gelezen

75% van de huidveroudering is te wijten aan de zon,” althans dat beweren dermatologen. Zonnecrème beschermt onze huid dus niet alleen tegen verbranden, maar ook tegen verouderen. Soms gaan dermatologen zelfs zo ver om te zeggen dat zonnecrème de beste antirimpelcrème is. “Dagelijks je gezicht insmeren”, is de boodschap van heel wat huidverzorgingsexperts en zonnecrème heb je dus niet alleen nodig als je niet wilt verbranden, maar ook als je wilt voorkomen dat je huid verrimpelt. Nochtans berichten de media tegenwoordig niet zelden over de zogenaamde gevaarlijke ingrediënten in zonnecrèmes, waardoor je op de duur niet meer weet wat je nu precies moet geloven. Moeten we elke dag zonnecrème smeren? Of moeten we simpelweg ons gezond verstand gebruiken en niet teveel in de felle zon komen? Maar wat dan als je een dagfietstochtje wilt gaan maken op een warme zomerdag? Of als je een dagje aan zee wilt doorbrengen? Ik probeer jullie hieronder in een notendop uit te leggen hoe dat nu precies zit met die zonneproducten.

Over UVA en UVB

Zoals je weet hebben we de zon nodig om in leven te blijven: zonlicht geeft ons energie, zorgt voor de aanmaak van de belangrijke vitamine D in ons lichaam, houdt ons bioritme in evenwicht en doet onze geliefde planten en kruiden groeien. Zonnestralen kunnen echter ook schade toebrengen aan onze huid. Het ultraviolet licht van de zon wordt opgedeeld in UVA, UVB en UVC, waarvan de laatste volledig wordt tegengehouden door de ozonlaag.

95% van de UV-stralen die door de atmosfeer komen zijn UVA-stralen. Deze stralen dringen diep in de huid door en zetten er chemische reacties in gang die het DNA kunnen beschadigen. Waarschijnlijk is UVA-straling de belangrijkste oorzaak van de agressieve huidkanker melanoom. Daarnaast beschadigen UVA-stralen ook de collageen- en elastinevezels die onze huid strak en jeugdig houden. UVA stralen zijn daarom de belangrijkste oorzaak van huidveroudering.

Voor UVA ben je ook niet veilig als je binnen zit, want deze stralen dringen gewoon door het glas. Terwijl jij  rustig binnen bij het raam zit te lezen of een autotochtje onderneemt, voeren deze snoodaards simpelweg hun huidverouderingswerken verder uit. En dat niet alleen op zonnige dagen, want UVA dringt ook door de wolken heen. Niet overtuigd? Bekijk dan even deze foto van een vrachtwagenchauffeur die 28 jaar lang zijn werkuren doorbracht in zijn truck. Het raam bevond zich langs de linkerkant van zijn gezicht. Het verschil tussen de twee gezichtshelften is enorm. Dit is wat UVA doet met je gezicht.

Foto: New England Journal of Medicine.

De andere 5% van de stralen die door de atmosfeer komen zijn UVB-stralen. Dit zijn de stralen die onze huid doen rood worden en verbranden. Ze zorgen er ook voor dat onze huid in actie schiet en zijn hoogsteigen zonnecrème aanmaakt: de huid wordt dikker en bruin(er).

Hoewel UVB-straling ons misschien meer angst inboezemt door het feit dat ze ons doet verbranden, spelen dus zowel UVA als UVB een rol in het ontstaan van huidkanker.

Over SPF of zonnefactor

De zogenaamde SPF of zonnefactor die je op alle potjes zonnecrème ziet staan, zijn misleidend en wel om de volgende redenen.

Om te beginnen duidt SPF enkel op de mate waarin je crème beschermt tegen UVB-straling. Het zegt helemaal niets over de mate waarin je zonnecrème je huid beschermt tegen UVA en dus tegen veroudering en melanoom.

Daarnaast zegt het cijfer van de SPF ons meer over de hoeveelheid zonnefilter die in de zonnecrème aanwezig is, dan over de bescherming die de factor ons biedt. Een overzicht:

SPF 15: houdt 93% van de UVB stralen tegen en maar een fractie UVA.

SPF 30: houdt bijna 97% van de UVB-stralen tegen en eveneens maar een fractie UVA.

SPF 50 houdt 98% van de UVB-stralen tegen en ook maar een fractie UVA.

Samengevat: het verschil tussen factor 15 en factor 30 is geen dubbele bescherming, maar wel dubbel zoveel van het ingrediënt dat de zonwerende werking uitoefent, de zogenaamde zonnefilter. Heb je de pech dat jouw zonnecrème vooral chemische zonnefilters van de oudere generatie bevat, dan verdubbel je op die manier ook de kans op een huidreactie. Dat is onder andere één van de redenen waarom zoveel mensen huiduitslag krijgen wanneer ze zonnecrème met een hoge beschermingsfactor gebruiken. Bovendien zegt SPF – hoe hoog de factor ook mag zijn – niets over de bescherming die de crème je biedt tegen de huidverouderende UVA-stralen. Kijk er dus goed naar dat op je flesje zonnecrème ook het UVA beschermingssymbool staat, dat er zo uitziet:

Over chemische en fysische zonnefilters

1. Chemische filters

Chemische zonnefilters zijn de filters die je vaak terug vindt in de zonnecrèmes die je bij de supermarkt of parfumerie koopt. Deze filters absorberen de UV-straling in de huid en zetten ze om in warmte. Grofweg zou je kunnen zeggen dat er twee categorieën van zonnefilters zijn:

  1. Chemische zonnefilters van de ‘oude generatie’: oxybenzone, octocrylene, octinoxate en avobenzone.
  2. Chemische zonnefilters van de ‘nieuwe generatie’: mexoryl xl, mexoryl sx, tinosorb M, tinosorb L, Uvinul A Plus.

De negatieve verhalen die je hoort over slechte ingrediënten in zonnecrèmes, gaan vooral over de chemische zonnefilters van de oudere generatie. Het is ontzettend moeilijk te geloven, maar deze zonnefilters zijn erg instabiel en beginnen – o de paradox – van zodra je ermee in de zon komt te degraderen. Dat komt omdat deze filters de zonnestralen absorberen. Die geabsorbeerde UV-straling willen ze ook weer kwijt, daarom stoten warmte uit of gaan ze van vorm veranderen en dus degraderen. Vanaf dat moment beschermen de filters je niet meer tegen de zon, sterker nog: ze beginnen zélf vrije radicalen te genereren. Dat is meteen ook de reden waarom je vaak hoort dat je je om de twee uur opnieuw moet insmeren.

Van deze oude generatie zonnefilters is avobenzone het enige ingrediënt dat bescherming biedt tegen UVA-straling, de andere filters beschermen enkel tegen UVB. Avobenzone is hoogst instabiel en begint al na 30 minuten blootstelling in de zon te degraderen. Hierdoor wordt het in zonnecrèmes vaak gecombineerd met octocrylene. Deze combinatie maakt avobenzone stabieler.

De nieuwe generatie chemische filters hebben een veel positiever verhaal. Deze filters zijn in tegenstelling tot hun voorgangers stabiel in de zon (hallelujah!), dringen niet in je huid, komen niet in de bloedbaan en beschermen doorgaans ook tegen UVA stralen.

Deze filters zijn in Amerika nog niet door de FDA goedgekeurd, waardoor de Amerikaanse burgers opgescheept zitten met zonnecrèmes uit de cosmetische prehistorie. De slechte verhalen die je hoort over chemische zonnefilters komen dan doorgaans ook uit Amerika (of worden hier door goed bedoelende paniekzaaiers klakkeloos overgenomen).

Dat de nieuwe generatie chemische filters stabiel is en geen schade toebrengt aan je gezondheid, zegt uiteraard nog niets over de formule van de zonnecrème. Naast zonnefilters kunnen er uiteraard nog andere ingrediënten in de crème zitten die je huid gevoelig kunnen maken (parfum of bepaalde bewaarmiddelen). Doorgaans geven chemische filters (ook de nieuwe generatie) aan mensen die er gevoelig voor zijn ook meer kans op puistjes. Bovendien worden deze zonnefilters ook nog vaak gecombineerd met oudere ingrediënten als avobenzone en octocrylene, die er wel stabieler door worden gemaakt.

Ben je nog mee? Dan gaan we over naar de volgende categorie:

2. Fysische (of minerale) filters

Zinkoxide en titaniumdioxide zijn twee fysische zonnefilters die een beschermend laagje op de huid vormen en zo de zonnestraling reflecteren en verstrooien. Ze beschermen zowel tegen UVB als UVA en brengen geen gezondheidsrisico met zich mee. Je zou zeggen dat het de ideale zonnefilters zijn, ware het niet dat ze een witte waas op je huid leggen die je huid er helaas meer dood dan levend doet uitzien.

Uiteraard hebben fabrikanten daar een oplossing voor gevonden: nanopartikeltjes. De mineralen worden hiervoor ‘vermalen’ tot minuscuul kleine partikeltjes zodat ze zo goed mengen in de crème dat de witte waas verdwijnt. “Ideaal”, zal je zeggen, maar er bestaat tot nu toe helaas nog geen uitsluitsel of die nanopartikeltjes wel zo gezond voor je zijn. Zo zeggen sommige wetenschappers dat ze door de bloed-hersenbarrière zouden kunnen dringen en zich daar zouden kunnen opstapelen. Uitsluitsel daarover bestaat er nog niet.

Conclusie: help, welke zonnecrème moet ik nu gebruiken?

Voor het gezicht vind ik de zonnecrème van Alga Maris (*) heel erg goed. Het is een fysische filter (biologisch ook) op basis van zinkoxide en titanium dioxide. Hij bevat geen nanopartikels, maar hij is getint, waardoor je niet die vervelende witte waas over je gezicht krijgt. Ik gebruik hem ondertussen al verschillende jaren zowel in de winter als in de zomer als een soort van gekleurde dagcrème. Wat mij betreft een perfect product.

Voor het lichaam gebruik ik enkel zonnecrème op momenten dat het echt nodig is (tijdens een lange fietstocht, aan het strand, …). Omdat ik niet hou van de structuur, de dikte én de witte waas van de fysische filters, gaat mijn voorkeur dan uit naar de lijn van Avène(*) en in het bijzonder de Avène intense protect.

*Dit is geen reclame. Ik heb geen enkele manier baat bij het vermelden van deze producten of heb geen samenwerkingsverband met hen. Ik ben gewoon enthousiast over de kwaliteit.

Meer weten over huidverzorging in de zon? Neem dan deel aan de cursus hierover.

Deel deze pagina:

Deze post heeft 20 reacties

  1. Debby M

    Interessant artikel. Maar nu rest dan nog steeds de vraag welke niet-nano minerale zonnecrème de gezondste is en met welke gezonde foundation of dagcrème je hem kan mengen. Ik weet dat je waarschijnlijk geen merknamen mag noemen.
    Lieve groetjes

    1. Anntje Peeters

      Hoi Debby, goh, ik mag wel merknamen noemen hoor. Ik heb er gewoon niets bijgezet omdat ik tot nu toe zoals vermeld nog niet echt gevonden heb wat ik zoek. Voorlopig gebruik ik al een aantal jaar dezelfde zonnecrème voor mijn gezicht. Hij beschermt heel goed (ik ben pigmentatie gevoelig), maar het nadeel is dus dat je niet anders kan dan hem mengen met iets anders omdat ie toch wel wat te wit is.

      Ik gebruik deze vermengd met een dagcrème van eigen productie ? (foundation gebruik ik zelf niet):

      1. Debby M

        Bedankt! Ikzelf gebruik zelden zonnecrème. Door al die rommel die je smeert. Ook niet goed natuurlijk. Nu hoopte ik op een wonder(natuur)middel, maar je bent er zelf dus ook nog niet uit. Kokosolie durf ik gebruiken in privé tijd. Maar dat is nogal vettig. En een petje. De laatste 3 jaar bruin ik iets sneller. Daarvoor was ik altijd verbrand en vervelde ik. Mijn huid heeft zich toch al een beetje aangepast. Benieuwd naar je vervolgartikel

        1. Anntje Peeters

          Ik gebruik het zelf ook liever niet, want het blijft niet zo super prettig aanvoelen. In het vervolgartikel heb ik nog een tip die mij echt geholpen heeft om niet snel te verbranden. To be continued 🙂

  2. Andrea Goovaerts

    Oei, das veel. Maar welke is nu goed; ik bedoel welk merk en hoe noemt hij? Misschien mag je het merk niet noemen maar ik weet nu écht niet meer welke ik moet kopen en waar? Dan is er ook nog de prijs, moet tem wel kunnen betalen.

    1. Anntje Peeters

      Hoi Andrea, bij de reactie op Debby haar vraag hierboven staat een link naar de zonnecrème die ik nu gebruik. Succes!

  3. katho

    Weleda Edelweiss is UVA en non-nano, kan je vermengen met de vloeibare kleurpomp van Haushka indien nodig maar doe ik niet. Florame is ook UVA maar bijsluiter kan ik niet checken. Had jij daar ooit geen app voor gepost (ingrediënten checken)? Heel leerrijk jouw tekst!! Ik kijk uit naar deel 2: wortelsap drinken of zoals we vroeger deden: tomaten op je gezicht smeren?

    1. Anntje Peeters

      Haha Katho, de tomaten komen in de buurt, maar niet helemaal.
      Weleda zonnecrème heeft helaas als tweede ingrediënt alcohol. Dat had ik misschien ook nog moeten vermelden, maar alcohol + zon = geen goed idee.
      Florâme vond ik heel goed, maar vind ik nergens meer. Vind jij hem nog wel ergens?

      1. Evelyn

        Dag Anntje, wat is dan precies het nadelige effect van alcohol?
        Bedankt.
        Groetjes, Evelyn

        1. Anntje Peeters

          Hoi Evelyn, als er veel alcohol in een product zit, maakt dat je huid droger. Bovendien is alcohol + zon geen goeie combinatie. Dat is onder andere de reden waarom altijd gezegd wordt dat je beter geen parfum kan dragen in de zon, omdat het eventueel pigmentvlekken zou kunnen veroorzaken.

  4. Haesevoets liliane

    Anntje, ik weet niet goed wat nog te smeren wij gaan naar Turkye en moeten nog produkten aankopen heb heel gevoelige witte huid, heb ook elk jaar zonnen allergie en gebruikte eerste dagen factor 50 en daarna f30 !!!

    1. Anntje Peeters

      Hoi Liliane, de zonnecrème van Biosolis vind ik best OK. Je vindt hem terug bij Bioplanet of online hier.

  5. Kockaert Willy

    Beste Anntje,
    Ik MOET dagelijks smeren omdat ik al 2 keer een radiotherapie heb ondergaan, al 5 keer een baso is weggesneden en geregeld bij de dermatologe op bezoek mag. Dus ik weet er van mee te spreken. Bedankt voor de info en hoop dat er eens iets op de markt komt dat degelijk en betrouwbaar is.

  6. Christel

    Dag Anntje,

    Heb jij of iemand anders hier op de blog al ervaring met de zonnecréme RAD van environ?

    Bedankt alvast om jullie ervaringen te delen

    Groetjes
    Christel

  7. christine de block

    Dag iedereen,
    ik gebruik gewoon bio-olijfolie (bakken en braden van de colruyt) en gebruik deze zoals ik zonnecrème gebruik. Je verbrandt er NIET van, maar kan ze niet gebruiken bij zonneallergie. Deze mensen reageren toch nog op de zon onder de vorm van “allergie”.
    Bij het skiën daarentegen (olijfolie op grote hoogte meenemen in de jaszak is helaas geen aanrader) heb ik Nuxe gekocht omdat daar toch altijd wat olie is aan toegevoegd en de huid niet zo uitdroogt.
    Verder wil ik wel zeggen dat mijn huid er in de zomer en gebruind, jonger uitziet als in de winter, dus de zon doet effectief wel goed. Misschien kunnen we stellen dat overdaad schaadt?
    Groetjes, Christine

    1. Anntje Peeters

      Hoi Christine,

      Bedankt voor de tip. Sowieso zou ik voor een dag op het strand of in de bergen toch zeker kiezen voor een echte zonnemelk.
      Een bruin kleurtje ziet er uiteraard altijd wel mooi uit, maar toch is het eigenlijk een hulpkreet van je huid en vindt er in de diepere huidlagen een beschadiging van het collageen en elastine plaats. Dat zien we echter niet instant. Het is zo een beetje als bij roken hé. Op oudere leeftijd zie je echter heel goed het verschil in huidkwaliteit bij mensen die heel veel in de zon zijn geweest en mensen die dat niet deden.

  8. Evelyn

    Beste Anntje,
    Nog een tweede vraag: wat is jouw mening over het gebruik van plantaardige olie als “zonnecrème”?
    Bvb frambozenpitolie.
    Wij gebruiken die sinds vorig jaar en zijn daar eigenlijk best tevreden over. We verbranden niet. Nu las ik echter dat dit enkel bescherming biedt voor UVA (verbranding) maar niet voor UVB (kanker)?
    Alvast bedankt voor je antwoord.
    Groetjes, Evelyn

    1. Anntje Peeters

      Goh, bijna alle plantaardige oliën bieden in zekere zin een beetje mee bescherming tegen de zon, maar ik zou het persoonlijk niet gebruiken als vervangmiddel voor zonnecrème bij bijvoorbeeld een dagje strand of bergen. Ik vind de combo plantaardige olie en daarna een zonnecrème dan het best. Zowel UVA als UVB kunnen kanker veroorzaken en UVA wordt er zelfs van verdacht de grootste veroorzaker van de agressieve melanoom te zijn. Dus als het hoogzomer is of als je naar het zuiden gaat, dan zou ik toch ook zonnecrème gebruiken en niet enkel olie.

  9. Katrien

    Ik vond in Nederland in een biowinkeltje een zonnecreme van het merk, ‘ the ohm collection’, sun safe. Het rook ontzettend lekker en voelde heel fijn op de huid…was er heel enthousiast over…Maar het was ontzettend duur.. en daardoor heb ik hem niet gekocht…ingredienten zagen er prima uit; met minerale filters zinkoxide. Ken jij deze zonnecrème Anntje? En zou je hem aanbevelen?

    1. Anntje Peeters

      Dag Katrien, ik heb eens gekeken naar de ingrediëntenlijst en het is een crème met zinkoxide zonder nano-technologie. Dus waarschijnlijk word je er wat wit van zien. (Lees je ook in de ervaringen van mensen met deze crème).

Geef een reactie