Raw food… En of het in is! In de natuurwinkel waar ik vaak kom is de ruimte met vacuüm verpakte raw food producten zowat vertwintigdubbeld. Ook in tijdschriften en op het internet willen ze ons doen geloven dat raw food hét gezondste dieet is. We worden om de oren geslagen met groene sapjes en smoothies en “superfoods” als chiazaadjes, gojibessen, macapoeder en tarwegraspoeder.
Maar wat is daar nu eigenlijk van aan? Is het echt zo dat die zogenaamde “superfoods” en rauwe voeding verborgen magische krachten bevat die je in geen enkel ander voedsel kan terug vinden?
Allereerst vertrekt de raw food beweging vanuit het principe dat rauw voedsel beter zou zijn voor je lichaam omdat de enzymen die aanwezig zijn in (vooral) rauwe groenten en fruit vernietigd zouden worden bij een temperatuur die hoger is dan 41 graden. Het is waar dat in zowat alle processen in je lichaam enzymen een rol spelen. Maar, een belangrijk detail hierbij: deze enzymen worden door je lichaam zelf aangemaakt. De enzymen uit de meeste groenten en fruit worden eenvoudigweg door je maagzuur vernietigd. De enige enzymen die je langs je mond kan binnen krijgen en niet in je maag vernietigd worden, zijn de enzymen uit rauwe melk, rauw vlees, papaja, ananas en kiwi. Bij de laatste drie moet ik er dan ook nog eens bij zeggen dat dit fruit enkel en alleen enzymen bevat als het rijp van de boom geplukt is. En tenzij je in een tropische streek woont, is dat dus zo goed als nooit het geval.
Een tweede pijler van de raw food beweging is het ‘sappen en blenden’. Groene sapjes en smoothies zijn hip. Hoewel ik zelf regelmatig ook wel eens een seldersapje of komkommersapje kan smaken, wil ik toch even een kanttekening maken bij de groenten die door de centrifuge gehaald worden: raw food aanhangers vereren boerenkool en spinazie namelijk gelijk Indiërs koeien vereren. Ze halen vaak een massa van deze groene bladgroenten door hun ‘juicer’. Niet echt aan te raden als je weet dat in kolen en spinazie goitrogene stoffen zitten die de werking van je schildklier verstoren. Er is geen probleem als je één of twee keer per week een goeie portie bereide kool eet (goitrogenen worden vernietigd door verhitting), maar de hoeveelheden die je binnenkrijgt door dagelijks groene kool- of spinaziesapjes te drinken kunnen problematisch zijn.
De bereiding van voedsel (koken, stoven, marineren, fermenteren, drogen…) heeft verder nog een andere functie: plantaardig voedsel bezit namelijk een heel harde celwand. Die celwand moet doorbroken worden, wil je voedingsstoffen uit planten kunnen opnemen. Door koken en bereiden worden die voedingsstoffen veel makkelijker beschikbaar gemaakt voor ons lichaam. Ik las dat je zo’n 25 kilo rauwe groenten zou moeten eten om de voedingswaarde binnen te krijgen die je uit 250 gram bereide groenten kunt opnemen. Ik weet niet hoe dat voor jou zit, maar 25 kilo rauwe bieten en courgettes eten? Nee, bedankt. Geef mij maar lekkere, in olijfolie en kruiden gedrenkte, gegrilde courgettes en bieten.
Verder is er in de raw food beweging dan ook nog eens de nadruk op de zogenaamde “superfoods”. Zaken als chiazaden, gojibessen en tarwegraspoeder worden voor heel veel geld aan de man gebracht. Nu hoef je niet te wanhopen als je een beperkt budget hebt: “superfoods” in vacuüm verpakte zakjes of hippe, mooie, glazen potjes zijn mijns inziens gewoonweg een goed gemarkete hype.
Ik zag onlangs een potje met gedroogde blauwe bessen erin dat werd gepromoot als superfood. Er zat 250 gram gedroogde bessen in en het kostte 14,50 euro. Slik. Kopen mensen nu écht zoiets? Het was een mooi potje, dat wel. Hoewel ik zeker en vast geloof dat blauwe bessen echt super super gezond zijn (ik eet ze ook dagelijks), heb ik toch liever verse bosbessen of recht van het veld ingevroren bessen. Zoals diegene die ik koop bij de Blueberry Fields bessenboerderij in Koersel: ik heb daar een kilo bessen voor 4 euro tijdens het oogstseizoen.
Nog een vergelijking: chiazaadjes verschillen zowat in niets van lijnzaadjes qua voedingswaarde. Ze bevatten dezelfde slijmstoffen die goed zijn voor je darmen en hebben allebei een hoog gehalte aan omega 3 vetzuren en een resem mineralen. Het enige verschil zit ‘em in de prijs: voor 500 gram chiazaadjes moet je zo’n 12,50 euro spenderen, voor dezelfde hoeveelheid lijnzaad 1,50 euro.
Voor elk gehypt superfood kan ik wel een “normale” en niet-dure variant vinden: blauwe bessen zijn even goed als gojibessen, brandnetel bevat evenveel of meer chlorofyl als tarwegras en rode klaver werkt even balancerend op je hormoonstelsel als macapoeder. Misschien moet ik nog eens een vergelijkend lijstje maken, maar dat volgt dan nog wel eens in een volgend artikel.
Samengevat:
Rauw voedsel? Een kleine portie op je bord en bepaalde groenten in je sapje zijn ok. Overdaad schaadt.
Superfoods? Alleen als je niet weet waar je met je geld naartoe kan.
Wat vind jij? Drink jij wel eens smoothies of sapjes of gebruik je superfoods? Deel het zeker met ons hieronder bij de reacties!