Wie mijn blog al wat langer volgt, weet dat ik een cosmeticafan ben en dat ik veel plezier haal uit huidverzorging. Mijn fascinatie voor potjes, flesjes, poedertjes en parfums begon ooit met een after sun van Yves Rocher die naar monoï rook. Op mijn twaalfde experimenteerde ik stiekem met de (roze!) oogschaduw en (groene!) mascara uit het toiletzakje van mijn oudere zus (de nineties, weet je wel). En toen ik op mijn vijftiende zelf centen begon te verdienen door een eerste weekendjob, gingen die voor een groot stuk naar verzorgingsproducten en cosmetica die ik kocht bij Meylandt, een nog steeds bestaande, chique parfumeriezaak in Aarschot.
Het heeft me een hele tijd gekost om mijn weg te vinden in de luchtkastelen van cosmeticaland, maar fast forward naar dertig jaar later en ik heb het gevoel dat de cirkel rond is. Ik weet nutteloze van doeltreffende producten te onderscheiden, maak zelf een deel van de cosmeticaproducten die ik gebruik (mét actieve en doeltreffende ingrediënten) en heb opleidingen gevolgd over eeuwenoude technieken zoals cupping en gua sha, die je een frisse, gezonde huid helpen behouden zonder dat je je toevlucht hoeft te nemen tot dure en bedenkelijke injecties die je rimpels “bevriezen” (en die je bovendien afhankelijk maken van een dokter).
De donkere kant van botox
Hoewel botox tegenwoordig even ingeburgerd is als een simpele haarkleuring en de spuitjes even courant gezet worden als waren het puntjes op de “i” in alle teksten van het internet, rijzen er toch vragen over de langetermijnrisico’s van het product. Samen met de hoeveelheid gebruikers van het middel (in Nederland zijn er ondertussen meer dan één miljoen gebruikers, voor België vond ik geen cijfers) stijgen ook de meldingen over de bijwerkingen van het product, die je overigens zwart op wit kan terugvinden in de wetenschappelijke literatuur én in de bijsluiter van Botox zelf, waarin je een A4-pagina vol met bijwerkingen kan vinden, waaronder (*):
- Een griepachtig gevoel dat aanhoudt tot meer dan een maand na injectie.
- Hoofdpijn.
- Misselijkheid en constipatie tot twee weken na injectie.
- Problemen met slikken.
- Een hangend ooglid.
- Droge ogen.
- Wazig zien, gezichtsstoornissen, scheelzien.
- Vertigo of draaiduizeligheid, oorsuizen.
- Haarverlies, verlies van wimpers/wenkbrauwen.
- Algemene vermoeidheid.
- Spieratrofie of het “wegsmelten” van de spier.
- Spierpijn, verlies van bezenuwing van de geïnjecteerde spier.
- Hartproblemen waaronder hartaanval (seriously?). Deze paragraaf uit de bijsluiter is werkelijk waanzinnig: “Bijwerkingen die verband houden met het hart- en vaatstelsel zoals een onregelmatige hartslag en hartaanval zijn ook gezien bij patiënten die werden behandeld met BOTOX, soms met fatale afloop. Bij sommige van die patiënten was er echter een voorgeschiedenis van cardiale risicofactoren.”
Ondertussen rijzen facebookgroepen van mensen met ernstige neurologische symptomen als gevolg van botox als paddenstoelen uit de grond. (Een groep als Botox Dysport side effects heeft maar liefst om en bij de 30.000 leden.) Allen doen er hun verhaal over de – soms invaliderende – heftige reacties die zij hadden op het middel. Hoewel esthetisch artsen zeggen dat botox geen enkel risico inhoudt, toont de wetenschap aan dat problemen met het zenuwstelsel wel degelijk mogelijk zijn als gevolg van botoxgebruik:
“Migration of the toxin from CSF to blood through the arachnoid villi causing systemic toxicity was suggested as a possible mechanism. FDA has reported adverse events after BoNT injection affecting nervous system far from initial site of injection such as speech disorder, nystagmus, restless leg syndrome, and even coma. Central nervous system involvement included 23.5% of serious and 24.9% of non-serious events.”
Vertaald betekent dat: “Verspreiding van botox van het centraal zenuwstelsel naar het bloed, wat systemische toxiciteit veroorzaakt [= verspreiding van het gif doorheen heel het lichaam, nvdr], wordt gesuggereerd als de mogelijke oorzaak [van deze bijwerkingen, nvdr]. De FDA heeft bijwerkingen na botox gerapporteerd die een effect hebben op het zenuwstelsel op plaatsen ver weg van de injectieplaats, zoals spraakproblemen, ongecontroleerde oogbewegingen, rustelozebenensyndroom en zelfs coma. Het centrale zenuwstelsel was betrokken bij 23,5% van de ernstige en 24,9 % van de niet-ernstige bijwerkingen.”
Alsof dat allemaal nog niet angstaanjagend genoeg is, zijn er ondertussen ook studies opgedoken die onder andere aantonen dat botox een negatief effect kan hebben op je empathisch vermogen én dat het spuitje ook de emotionele ontwikkeling van baby’s met gebotoxte ouders negatief kan beïnvloeden. En dat allemaal voor een paar fronsrimpels? Nee dank u!
Enter cupping en gua sha
Geef mij dan maar cupping en gua sha, eeuwenoude behandelingen uit de traditionele Chinese geneeskunde, die je huid niet alleen steviger maken, maar ook gezonder.
Bij cupping wordt zuigkracht op de huid gegenereerd door het plaatsen van een glazen of siliconen cup. Die zuigkracht stimuleert de bloedsomloop en de lymfecirculatie in de huid en activeert het regeneratieproces. Bij gua sha wordt de huid op bepaalde plaatsen met een steen of een ander bot voorwerp (zoals een Chinese soeplepel) “geschraapt”.
Voordat de technieken hip gemaakt werden als cosmetisch wonder (wat ze min of meer ook zijn), werden ze vooral toegepast op het lichaam om pijn en infecties te behandelen en om de ontgifting te stimuleren. Pas veel recenter ontstonden de cosmetische varianten: veel zachtere technieken die kunnen helpen om de vernieuwing van je huidcellen te stimuleren, je teint frisser te maken en je huid over het algemeen jeugdig, vitaal en gezond te houden.
Hoewel ik beide technieken toepas en ik opleidingen in beide technieken volgde, ben ik als ongeduldig persoon toch vooral fan van gezichtscupping. Eens je de techniek onder de knie hebt, vraagt hij immers absoluut niet veel tijd. Daarnaast hoef je deze techniek ook maar een drietal keer per week uit te voeren voor een optimaal resultaat.
Hoe werkt cupping?
Gezichtscupping werkt volgens het eenvoudige principe van het verbeteren van je bloedcirculatie. Wanneer je de gezichtscup indrukt en zachtjes op je gezicht plaatst, ontstaat er een lichte zuigkracht, die ervoor zorgt dat de bloedstroom naar de oppervlakte van je huid gebracht wordt. Die verhoogde bloedtoevoer, zowel naar de huid onder de cup als naar het omliggende weefsel, bevordert de aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen.
De zuigkracht zorgt eveneens voor een verbetering van je lymfecirculatie en creëert een gecontroleerd mini-trauma in je huid (net zoals micro-needling en lasers dat doen). Dat veroorzaakt een natuurlijk genezingsproces in je huid, waarbij de aanmaak van collageen en elastine wordt gestimuleerd en je huidcellen worden aangemoedigd om zich te vernieuwen.
Cupping ontspant daarnaast ook je gezichtsspieren. In je gezicht zitten namelijk een stuk of 43 spieren die, wanneer ze te fel aangespannen zijn, mee zorgen voor het ontstaan van rimpels. Dat is trouwens ook het principe waarop de werking van botox steunt: het verlamt je spier, zodat de rimpel verdwijnt. Maar terwijl cupping tegelijkertijd de spankracht en de kwaliteit van je huid verbetert en je huid dus ook op lange termijn gezonder maakt, leidt het continue gebruik van botox tot spieratrofie, waardoor je huid alsmaar dunner en slapper wordt. Het is een beetje vergelijkbaar met wat er gebeurt met de huid van je bovenarmen als je triceps met de leeftijd verdwijnen: je armen beginnen te flapperen. Zoals esthetisch arts Barbara Sturm ooit over haar eigen voorhoofd zei: je moet dan botox blijven gebruiken om te vermijden “dat je voorhoofd over de rest van je gezicht valt.” Fijn toekomstperspectief voor al die twintigers die botox “preventief” gebruiken.
De voordelen van cupping op een rijtje
Anders dan botox moet je voor een optimaal effect regelmatig – zo’n driemaal per week een vijftal minuten – cupping uitvoeren. Het is dus – zoals met quasi alle dingen die echt resultaat leveren – geen snelle oplossing. Maak je het echter tot deel van je verzorgingsroutine, dan kan je de volgende effecten verwachten:
- Een gezondere uitstraling en een vermindering van donkere kringen en wallen onder de ogen.
- Verminderen tot volledig verdwijnen van de zogenaamde onderkin (door een verbetering van de lymfecirculatie.
- Vermindering van pigmentvlekken.
- Een betere elastine- en collageenaanmaak en dus een stevigere, vollere huid.
- Vermindering van fijne lijntjes en rimpels.
- Vermindering van zwelling in het gezicht.
- Een verbetering van de spierspanning in het gezicht. (Daardoor kan het bijvoorbeeld ook helpen bij tandenknarsen).
Is gezichtscupping moeilijk?
Gezichtscupping krijgt je mits wat oefening vrij snel onder de knie, maar het is wél erg belangrijk dat je de juiste techniek gebruikt. Verkeerd gebruik kan immers het tegenovergestelde effect hebben van wat je beoogt en kan je huid stretchen, kleine bloedvaatjes beschadigen of blauwe plekken veroorzaken.
Wil je ook van de voordelen van gezichtscupping genieten en de correcte techniek leren? Doe dan mee met de workshop. Je vindt alle info hier.
(*) Bronnen
Ahsanuddin S, Roy S, Nasser W, Povolotskiy R, Paskhover B. Adverse Events Associated With Botox as Reported in a Food and Drug Administration Database. Aesthetic Plast Surg. 2021 Jun;45(3):1201-1209. doi: 10.1007/s00266-020-02027-z. Epub 2020 Oct 30. PMID: 33128076.
Baizabal-Carvallo JF, Jankovic J, Pappert E. Flu-like symptoms following botulinum toxin therapy. Toxicon. 2011 Jul;58(1):1-7. doi: 10.1016/j.toxicon.2011.04.019. Epub 2011 May 19. PMID: 21620881.
George EB, Cotton AC, Shneyder N, Jinnah HA. A strategy for managing flu-like symptoms after botulinum toxin injections. J Neurol. 2018 Aug;265(8):1932-1933. doi: 10.1007/s00415-018-8934-4. Epub 2018 Jun 20. PMID: 29926222.
Mullaaziz D, Kaptanoğlu A. Is botulinum toxin a cause or a cure for headaches? J Cosmet Dermatol. 2022 Feb;21(2):595-599. doi: 10.1111/jocd.14656. Epub 2021 Dec 12. PMID: 34897957.
Chiarello D, Piombo M, Corbetto M, Di Pino G, Assenza G, Capone F, Di Lazzaro V. Relapsing-remitting severe generalized muscular weakness after botulinum toxin treatment for hyperhidrosis. Muscle Nerve. 2014 Sep;50(3):456-7. doi: 10.1002/mus.24304. Epub 2014 Aug 5. PMID: 24890202.
Neal, D. T., & Chartrand, T. L. (2011). Embodied Emotion Perception: Amplifying and Dampening Facial Feedback Modulates Emotion Perception Accuracy. Social Psychological and Personality Science, 2(6), 673–678.
