Afgelopen weekend was ik bij mijn ouders op bezoek en dan gebeurt het af en toe wel eens dat we de kelder induiken om te zien welke lekkere drankjes er nog over zijn van vorige winters. Eentje daarvan was een sleedoorndrup van 2011. Na uitgebreid proeven waren we het er allemaal over eens: sleedoorndrup is uitzonderlijk lekker!
Mocht je recent nog voorbij sleedoornstruiken gewandeld hebben, dan zag je vast dat die dit jaar overladen zijn met vruchten. Mijn hart maakte een sprongetje toen ik de takken zo zag kreunen onder het gewicht van al die sleedoornvruchten, want het is dus al van in 2011 geleden dat de struiken nog vruchtjes leverden!
Rauwe sleedoornvruchten smaken super wrang en laten je rare smoelen trekken. Daarom worden ze alleen in bereidingen gebruikt. De vruchtjes zijn eigenlijk minipruimpjes: het zijn wilde voorgangers van onze hedendaagse pruimen. Ze bevatten veel tannines, stoffen die verantwoordelijk zijn voor de samentrekkende smaak, maar die eveneens goed helpen bij milde maag- of darmwandontstekingen.
Sleedoorn is echter vooral gekend voor haar versterkende en energiegevende kracht. De vruchten rijpen super traag en zijn pas in de late herfst volgroeid. Wil je er ook sap van gebruiken, dan moet je wachten tot na de eerste vorst (of als je vroeger aan de slag wilt gaan, dan kan je de vorst nabootsen door de bessen een nachtje in de diepvriezer te steken). De trage rijping van de vruchten staat wat mij betreft een beetje symbool voor hoe deze plant je energie weer aanvult: hij helpt je om je energie stap voor stap weer op te bouwen vanaf de basis, traag maar zeker. Sleedoorn is daarom een erg geschikte plant bij uitputting. Het is eveneens een ideaal middeltje om je weer te laten aansterken na ziekte en het helpt mensen die last hebben van een zwaar en vermoeid gevoel in de ledematen.
Sleedoornbereidingen zijn daarnaast ook nog eens overheerlijk! Een lekkere likeur – eentje zoals wij afgelopen weekend dronken – maak je als volgt.
(Dit recept maak ik elk jaar wanneer er voldoende sleedoornbessen zijn. Het is van kruidenvrouw Tilly Van Dyck uit Scherpenheuvel.)
Ingrediënten:
glazen pot van 1 liter
Genoeg sleedoornbessen om een halve pot mee te vullen
Specerijen naar keuze: ik gebruik altijd kaneelstokjes (redelijk veel), kruidnagel (spaarzaam), steranijs (spaarzaam), een vanillestokje en kardamom (spaarzaam).
Goeie fles witte wijn
Borrelglaasje pure graanalcohol
100 gram suiker
Bereiding:Â
Doorprik elke sleedoornvrucht met een tandenstoker en doe ze in de glazen pot tot hij halfvol zit. Voeg de specerijen toe naar smaak. Overgiet met een goeie witte wijn (de smaak van je drankje is afhankelijk van de kwaliteit van de wijn) en voeg per fles wijn zo’n 100 gram suiker toe en een borrelglaasje graanalcohol. Hoe langer de sleedoornbessen kunnen trekken, hoe beter het drankje wordt. Schud af en toe eens met je pot en zeef tot slot de sleedoornvruchten en specerijen eruit. Als je de drup half oktober maakt, is hij perfect op smaak met Kerstmis.
Wil je een kuur doen voor meer energie of voor een beter herstel na ziekte, neem dan zo’n 3 eetlepels per dag.
Omdat sleedoorn de neiging heeft om van zijn struik los te komen na de eerste vorst, hou ik het weerbericht in de gaten. Als het gaat vriezen ga ik daarvoor de sleedoorn al plukken en stop hem even in de diepvries. Dan hebben de bessen toch wat vrieskou gehad en ik hoef ze niet op de grond te rapen.
Dankjewel voor deze waardevolle aanvulling, Klara.
Ik heb ooit in een boek een recept gezien van snoepjes gemaakt van de sleedoorn maar ik vind het recept niet terug. Hebben jullie een idee hoe het recept gaat. Het waren gelei-achtige snoepjes.
Ik vermoed dat ze dan eerst een soort van siroop zullen maken van de sleedoorn en dat dan indikken met gelatine, net als van die gummi-beertjes. Misschien heeft iemand hier een recept?
Dit jaar veel sleedoorn bessen verbrand. Het beste kan je ze nu in de zomer plukken en in de vriezer stoppen
Ja, inderdaad. Hier zijn er ook geen valabele sleedoornbessen meer te vinden helaas. Zelfde voor vlierbessen.
De recepten dat ik tot hiertoe ben tegengekomen is altijd met alcohol, heeft iemand ook een recept zonder alcohol? Hebben de stoffen dan nog dezelfde werking? Denk nu aan kinderen bv.
Dag Anje, sommige tincturen zijn best ook geschikt voor kinderen. De hoeveelheid alcohol erin is verwaarloosbaar (ik las ooit dat tien druppels tinctuur ongeveer dezelfde hoeveelheid alcohol bevatten als een erg rijpe banaan.) Het recept met sleedoorn hier, is inderdaad voor volwassenen. Weleda verkoopt een erg goed sleedoorn elixir zonder alcohol. En op de website van Daniëlle Houbrechts vind je ook een recept voor sleedoornsiroop. De link vind je hier.
Hartelijk dank! voor de “Sleedoorn”-kennisgeving ;
waarvoor ze heel doeltreffend is;
én
voor het ambachtelijk recept!…
Vraagje;
Waar groeien er ‘sleedoornstruiken’? in de natuur?; of zelf aan te planten? in weke grondsoort?
Beste dank en
Gezonde kruidengroeten!
Eliane.
Dag Eliane, sleedoorn groeit vaak op kalkrijke grond, vaak langs de weg of langs bosranden. Je herkent hem aan de heel scherpe, lange doorns. Google zeker eens naar sleedoorn doorn: je vindt superveel afbeeldingen van de struik online. De vruchtjes lijken op minipruimen en hebben wat diezelfde blauwachtige kleur als donkere pruimen. Als je erin bijt, zal je smoelengetrek niet kunnen vermijden. 🙂
ik heb een andere vraag sleedoorn ken ik niet , waar kan ik die vinden en hoe kan ik die herkennen ?
Eliane stelde dezelfde vraag, zie antwoord hierboven.
Leuk om andere recepten te lezen voor de sleedoorn. Ik wist niet dat ze zo gezond waren!!
Ik geef jullie mijn recept dat ik heb uit de tijd dat ik in Engeland woonde.
Ook ik heb al gezocht waar er sleedoorbessen zijn. Wacht af tot eind september en dan ga ik ze plukken!!
Ik maak er Sloegin van heerlijk voor de decemberfeestdagen.
Weckfles (2lt), ongeveer 2cm kristalsuiker, daarna alle bessen doorprikken (ik doe dit met een vork op een oude doek omdat het vocht uit de bessen donkerbruine plekken geeft) daarna in de pot. Ik vul deze tot 2/3 giet er daarna de gin bij. Af en toe schudden zodat de suiker goed oplost. Het geeft een prachtig vuurrood drankje uiteraard voor de volwassenen.
Waw! Dankjewel Beatrice voor dit authentieke Engelse recept. Met gin! Dat heb ik nog nooit geprobeerd, maar ik ga het dit jaar zeker eens op die manier doen!
Mijn tuin en de natuur blijken steeds meer wonderen te bevatten:)
Oh zeer zeker Henriette! 🙂
Bedankt voor alle toffe tips over de natuur. Ik maak deze zeker klaar.
Nog een vraagje. Laat je dit in het zonlicht trekken en hoe lang dan? Er staat wel bij dat drup gemaakt half oktober tegen kerst klaar is, maar moet je dan ook zolang wachten met zeven of niet?
Ze staat van vandaag te trekken, samen met mijn vlierbessenelixir en de smeerwortel.
Hoi Christine, niet in het zonlicht, gewoon op het aanrecht is OK. Ik wacht inderdaad zolang met zeven.
Wat heb je met de smeerwortel nog gemaakt?
Ik ben ze gewoon aan het macereren.
Maar onlangs had Junior pijn en ik heb toen de bladeren gewassen, gekneusd en op de pijnlijke plek gelegd.
Blijkbaar kan je er ook een zalf van maken, maar volgens het boek van Maria Treben moest je die zalf (indertijd) maken op basis van smout of boter. Maar is dit nu ook nog zo?
Zou je ook honing kunnen gebruiken in plaats van suiker, of is het dan niet meer houdbaar?
Zou je ook honing kunnen gebruiken in plaats van suiker? Of is het dan niet meer houdbaar?
Omdat deze bereiding niet met sterkedrank gemaakt wordt, maar wel met wijn, zou ik er niet direct voor kiezen om honing te gebruiken. Je kan dat zeker proberen, maar ik vrees dat het dan veel minder lang houdbaar zal zijn.
anntje wat er eigelijk zeer interessant zou zijn moest jij al die goede kruidenmiddelen zelf maken en verkopen onder jou naam dan zou je zeker zijn dat je de juiste produkten hebt en de correcte samenstelling
Dag Michel, dankje voor de tip. Alleen is dat zo simpel niet. Wettelijk gezien mag je niet zomaar kruidenproducten maken en verkopen, dat moet allemaal aan strenge richtlijnen, controles, … enzo voldoen. Vandaar dat ik de recepten deel, zodat de mensen die willen het zelf kunnen maken.
Hey Anntje, ik heb de mijne ook opgezet vandaag, Ben benieuwd naar het resultaat. Ik heb al vaker kruiden op alcohol gezet om een hartversterkertje te maken. Bv Engelwortel, venkel, dille, anijs, lavas ed.
Mijn eerste sleedoorndrup dit jaar was in elk geval een succes met kerstmis! Bedankt voor het recept!
Naast je recept, heb ik er ook eentje gemaakt met gewoon vodka, sleedoorn, kaneel en gember, ook lekker! Zelfs al beetje zoet op zichzelf, zonder suiker erbij, maar met suiker of honing erbij zal het ook wel lekker zijn.
Voor de versie met de wijn vroeg ik me nog af hoe lang het bewaard kan worden? Omdat er suiker inzit vermoed ik vergelijkbaar met porto ofzo? (dus wel enkele weken en niet in de ijskast?)
Ik vroeg me ook nog af of tijdens de bereiding je je pot volledig mag sluiten. Omdat ik bang was dat de suiker ging gisten en omgezet worden in alcohol (wat denk ik niet gebeurd is, want het drankje is niet straf), heb ik de pot lichtjes open gelaten omdat ik bang was dat die ging ontploffen 😉 Maar dat was wellicht niet nodig?
Je kan dit echt wel heel lang bewaren. Ik heb onlangs bij mijn ouders nog sleedoorndrup (gemaakt met witte wijn, zoals op de blog) gedronken van 2011 en die was nog altijd perfect fris! Ik sluit mijn pot altijd volledig hoor, de suiker blijkt inderdaad niet de fermenteren (bij mij nog nooit gebeurd). Ik heb vandaag een beetje van de drup gebruikt om fazant klaar te maken: heerlijk!
Hé Anntje, Ik zet de sleedoornbessen op in jenever. twee maand trekken (tot nét voor nieuwjaar). vooraleer ik ze op flessen doe.
De bessen zijn nog lekker nadien (op alcohol van 40° zonde om weg te gooien) en daar maak ik dan lekkere confituur van. De alcohol is er na het proces uit maar toch is het een pittig broodsmeerseltje !
Groetjes, Mieke
Mijn echtgenote, die in januari plots overleden is, had in november sleedoornbessen met suiker en alcohol in weckpotten gezet. Ik heb daar sindsdien niets meer mee gedaan. Ik neem aan dat ik de bessen eruit moet zeven. Moet dat met een katoenen doek, of volstaat een fijn zeefje? Met dank vooraf.
Dag Ivan, heftig zeg … Mijn innige deelneming.
Het zeven is inderdaad helemaal zoals je beschrijft en best met een katoenen doek, aangezien er anders teveel bezinksel achterblijft.
Hallo Anntje,
Bedankt voor uw snel antwoord en verontschuldiging voor mijn late reactie.
Ivan
Beste Anntje, ik heb vandaag wel 4 kg sleedoorn geplukt in de Famenne. Men zei hier in het dorp dat het gisteren -2 gevroren had, dus ik dacht dat dat voldoende was om ze al te plukken. Vandaag vernam ik dat het volgens hen toch nog niet voldoende is. Je zou het kunnen ‘meten’ aan de wrange smaak die na voldoende vorst niet meer te proeven is in de sleedoornbes, zo zei men hier. Het is de eerste keer dat ik een sleedoorn proef en inderdaad is die wel wrang, maar hoe kan ik weten of ze nog meer vorst nodig heeft ? Ik heb ze nog nooit eerder geproefd. En zal ik mijn oogst even in de diepvries steken (zoals hierboven ook iemand suggereerde) maar hoelang dan ?
Of wacht ik nog meer vorst af ? Moet de glazen pot met een rubberen ring afgesloten zijn zoals bij een weckpot ? Of is dat niet nodig ?
Dankuwel voor je antwoord. Ik ben superblij met je ebook. En ga zeker aan de slag om alle tien klaar te maken.
Hoi Agnes,
Die wrange smaak verdwijnt ook niet echt na de vorst hoor. Sleedoornbessen zijn niet echt geschikt om zo te eten, maar de likeurtjes zijn overheerlijk. Die wrange smaak gaat er dan ook uit. Ik steek ze zelf meestal eerst in de diepvries, want als je wacht tot het vriest, zijn de bessen misschien al allemaal weg. Rubberen ring hoeft niet. Succes!
Anntje voor je advies. Nog één vraagje : is één nacht diepvries voldoende ? En moet je de bessen dan al niet van tevoren geprikt hebben ? Of laat je ze dan weer eerst ontdooien vooraleer je ze doorprikt en ze op de witte wijn en graanjenever zet?
Ik las bij je rozenelixir over tandafdrukken op de rand van de tong. Ik herkende het meteen, want heb dit al heel lang. Ondanks dat ik supergezond eet, alles bio, veel beweeg enzo. Alleen las ik zonet ook over de combi koolhydraten en eiwitten die jij promoot, die combi doe ik sinds enkele jaren niet meer, tja ik ben ook beinvloed door de ‘hipe’ hierrond. Zou het mede daaraan kunnen liggen, die tandafdrukken ? Dan begin ik meteen terug aandappelen en rijst te combineren met eiwitten en groenten. Ik wilde dus meteen die rozenelixir maken maar het gaat wel degelijk om ‘verse’ rozenblaadjes of mogen het ook gedroogde zijn ? Gezien er nu geen verse zijn,
wat kan ik nog maken om die ‘zwakke vertering’ te verhelpen ?
Dag Agnes, ik laat ze meestal een nacht of twee in de diepvries. Doorprikken nadat je ze laten ontdooien hebt vooraleer je ze verwerkt tot likeur. Goh, ik weet voor de rest niets van je eetpatroon af, dus heel moeilijk om zomaar te zeggen waar die tandafdrukken van komen. 😉 De rozenelixir moet echt met verse rozenblaadjes. Gedroogd lukt niet, want dan heeft je elixir geen smaak. Over de vertering schreef ik een heel boek met remedies: superbuikgevoel. Er valt zooooveel over te vertellen.
Dag Anntje, dankuwel voor je advies. Ik kan wellicht je boek bestellen online. Ik hoorde van een vriendin dat ze hem in de Standaard boekhandel kocht maar al een eindje geleden. Misschien haal ik hem beter daar, gezien de lange vertragingen met alle distributie momenteel ? Tot een maand hoorde ik.
Voor de sleedoornelixir : als je je bokaal van 1 liter half vult met de bessen, en je doet er nadien wijn bij, is dat eigenlijk maar een goeie halve liter die er nog bij kan, is dat voldoende ? en reken ik dan maar een half borrelglaasje ? en ook de helft van de suiker per bokaal? of komt het niet zo nauw ? Ik heb geen flauw idee wat ‘spaarzaam’is bij kruidnagels en kardamon ? Ik heb 4 kruidnagels en 2 cardamonpeulen (opengemaakt) en erbij gedaan. Zou je dat proeven ? Ik ben gek van kardamon, misschien moet ik er wel 10 indoen om te proeven. Kun je me voor deze eerste keer toch een precieze richtlijn geven, dat vind ik wel fijn, dan heb ik een referentie voor een volgende keer. Ik prijs me wel gelukkig : ik heb vandaag 5 kg sleedoorn geplukt, druivendik, (in de Famenne). Dus ik heb nog wat werk. Heerlijk om mee bezig te zijn. Dankuwel voor al deze info. Ik wil zeker je boek bestellen.
Dag Anntje, ik heb intussen je boek gekocht en ben er al vlijtig mee aan de slag. Ik ben superblij met al die informatie. Dankuwel. Zelf werk ik op een biodynamische boerderij in de Famenne. Op dit moment doe ik al het peem uit maar ook de paardebloemwortels. Eerder was ik aan de hand van je boek, de paardebloemwortel gaan kopen en zet er nu regelmatig een kopje ‘koffie’ van. Maar ik neem aan dat ik de wortels zelf kan oogsten, drogen en roosteren.
Ik heb nu enkele wortels uitgehaald (ongeveer 30 cm lang) gewassen, gekuist met een borsteltje, fijn gesneden en in een pannetje op de kachel gezet. Wat denk je ? is het een goed idee ? Is het uperhaupt de juiste moment om ze te oogsten en koffie van te maken? Schillen hoeft niet neem ik aan ? (is ook haast onmogelijk.) Als het de juiste moment is (gezien de sappen nu in de winter naar de wortel gaan) kan ik dan best een voorraadje aanleggen en ze drogen en nadien roosteren ? Ik krijg ze wel zelden helemaal mee de wortels, meestal hak ik er toch in, gezien ze helemaal horizontaal vertakken in de grond. Beter proberen héél de wortel te pakken te krijgen ? Dankuwel voor uw reactie.
Hoi Agnes, je doet het helemaal goed! Het maakt niet uit of je de hele of een stuk van de wortel hebt hoor. Voor de plant is het zelfs beter om maar een stukje te pakken, dan kan het stuk dat achterbleef weer voor een nieuwe paardenbloemplant zorgen! Veel plezier ermee.
Hoi Anntje, ik krijg de koffie wel helemaal niet zo zwart als op de foto in jouw ebook. Hoe komt dat ?
Misschien meer wortel gebruiken?
Beste Anntje, Ik heb een liter sleedoornelixir die ik volgens jouw recept gemaakt heb, aan een neef gegeven. Die laat me nu, na 2 maand, weten dat hij aan het vergisten is. Hij verduidelijkt dat hij elke dag flink schud met de fles, en nu komen er druppels langs de rand uitgelopen. De fles was niet helemaal vol toen ik hem gaf, maar dus nu begint hij te gisten.
Hij heeft hem dan opengedaan en hij schuimde omhoog zoals je kan hebben bij een fles schuimwijn, of een geschud colaflesje als je het openmaakt. Hij heeft er dan wat van de elixir uitgehaald en de schroefdop niet helemaal vastgedraaid uit schrik dat de fles zou ontploffen. Hoe zou het komen dat die begint te gisten na ongeveer 2 maand, wel elke dag schudden ? Is het van het schudden ?
En kan je hem nog drinken zo ?
Dankuwel voor je reactie.
Dag Agnes, oei nee, als de elixir gegist is, is hij niet meer drinkbaar. Schudden zorgt er niet voor dat het drankje gist hoor. Heb je er voldoende alcohol bijgedaan én gezorgd dat alle bessen altijd goed onder de drank zaten?
Dankuwel voor je reactie Anntje. Zo jammer. Van de 12 liter dat ik gemaakt heb, is het de enige die gist.
Ik denk niet dat ik vergeten ben er 100ml jenever bij te doen, maar wie weet was ik toch even verstrooid ??
Weggooien dus.
Nog één vraagje : als ik de elixir zeef, doe ik die dan door een zeefdoek en pers ik de bessen erdoor of zeef je gewoon om de kruiden eruit te halen ?
Nogmaals dank voor uw advies.
Hoi Agnes, het is geen jenever die je erbij doet hé, maar wel een glaasje pure graanalcohol (95°), echt om te bewaren. Misschien is het dan daar toch misgelopen?
Je mag de bessen ook wat uitpersen door de neteldoek, alleen zien dat je geen pulp meekrijgt maar echt gewoon het sap.
Dag Anntje, waar kan je de pure graanalcohol kopen? Want dat ingrediënt mis ik nog voor ik kan gaan oogsten. En moet je voor dit drankje ook de bessen eerst een nacht in de diepvries steken?
Hoi Mieke, de graanalcohol vind je vaak gewoon bij de Colruyt.
Hoi, ik wil graag de sleedoornelixer gaan maken maar heb geen pure graanalcohol in huis. Ik heb op internet gezocht maar ik zie alleen flessen van 1 liter voor 34,50€ en dat vind ik nogal duur aangezien je er maar 1 borrelglaasje van nodig hebt. Is hier nog een alternatief voor? Grt, Eline
Dag Eline, het probleem is dat je likeur met alleen maar witte wijn kan gaan gisten. De alcohol is nodig voor de bewaring. Sowieso blijft dat voor altijd goed hé, die alcohol, dus je kan er nog jaaaaaaaaaren andere likeur mee maken. 😉
Hallo,
Ik wil graag vandaag de likeur maken alleen heb ik de graanalcohol morgen pas. Kan ik alles alvast in de pot doen en morgen de alcohol toevoegen?
Mvg
Hallo,
Kan ik de alcohol ook een dag later toevoegen?
Mvg
Ja hoor, geen probleem. Goed schudden daarna.
een bokaal van 1 liter half vol met slenen dan krijg je er geen fles wijn van 0,7 liter en suiker meer bij. ik neem 1/2 kilo slenen in fles van 5 liter met 1 liter alcohol 96° en vul aan met 3 liter water en mijn fles is vol, aangevuld met suiker, naar smaak, en kruidnagel