• Berichtcategorie:Gezond leven
  • Bericht reacties:15 Reacties
  • Leestijd:6 minuten gelezen

Ik ben een grote fan van de middeltjes van de bomma. Waarom? Omdat de bomma heel wijs was. Toen de dieren nog spraken en er nog geen modieuze tijdschriften bestonden waarin ongenuanceerde uitspraken werden gedaan over wetenschappelijke onderzoeken, zwaaide het gezond verstand en het tegenwoordig zwaar ondergewaardeerde instinct de plak. Mensen wisten vanzelf hoe ze voedsel moesten bereiden op een manier die goed voor hen was. (En daarover schreef ik al eens in een ander artikel.)

Zuivel, bijvoorbeeld, maakte ook deel uit van onze (over)grootouders hun dagelijkse maaltijden: verse melk werd gekookt en ‘s avonds, eventueel met een schep honing, gedronken als natuurlijk rustgevend middel. Zelfgemaakte kazen gingen vlot naar binnen en niemand die erover dacht om havermoutpap klaar te maken met rijstmelk of, nog erger, sojamelk. Zuivelfobie was nog niet gekend en bij mijn weten waren er in de tijd van de bomma ook nog geen gevallen van lactose-intolerantie.

Door allerlei artikels in de pers is zuivel ondertussen een “no-go” geworden voor velen. Als je sommige publicaties over zuivel zou geloven, lijkt het erger voor je te zijn dan de cholera, de pest én ebola samen. Hoe komt dat toch? Want als we kijken naar het basisproduct van waaruit zuivel wordt gemaakt, melk, dan zien we nochtans dat het een heel hoge voedingswaarde heeft. Melk bevat hoge hoeveelheden vitamine A, D, K, B12 en heel veel CLA (een lekker slank makend vetzuur). En van die voorgaande voedingsstoffen hebben we net met z’n allen suboptimale niveaus, mede omdat het vetoplosbare vitaminen zijn en de angst voor vet hoogdagen beleeft. Verder zou melk een sterke antistress werking hebben (wist de bomma het, of wist ze het niet?), zorgen voor een betere cholesterolverhouding, overgewicht tegengaan en hart-en vaatziekten helpen voorkomen.

Maar wat dan met al die wilde verhalen waarin gezegd wordt dat zuivel zo slecht is? Na alle artikels die ik de afgelopen maanden las over het onderwerp, blijkt dat allemaal niet zo zwart-wit te zijn. Het is iets genuanceerder dan het geopperde “zuivel is slecht” of “zuivel is goed”. En daarom zijn er een aantal punten die we ons zouden moeten afvragen:

  • Zijn mensen echt lactose-intolerant of zijn ze intolerant aan industriële melkproducten?

Bij de industriële bewerking van zuivel gebeuren er een aantal zaken die de verteerbaarheid van de producten zou kunnen verminderen. Alle melkproducten die je in de supermarkt koopt, zijn met hitte behandeld én gehomogeniseerd (opdat er geen vetdeeltjes bovenaan je melk zouden drijven als je de fles opent). Na het lezen van alle studies rond hittebehandelingen en homogenisatie kreeg ik een punthoofd van de tegenstrijdige resultaten. Maar wat alleszins is geweten, is dat deze behandelingen de structuur van de vetdeeltjes en vooral van de eiwitten in de melk veranderen.

De boer waarvan ik mijn melk koop, legde ook uit dat hij zijn melk wél pasteuriseert (= hittebehandeling), maar niét homogeniseert, omdat dat naar zijn ervaring de vertering bemoeilijkt. Je kan zelf uitproberen of niet gehomogeniseerde melk voor jou verschil uitmaakt.

  • Hoe gezond was de koe die je de melk schonk?

Een koe die heel het jaar geen buitenlicht ziet en gevoederd wordt met graan en soja zorgt voor een hele andere kwaliteit van melk dan een koe die het jaar rond op de weide klaver en gras graast.

  • Is zuivel het probleem of zijn wij het probleem?

Wat ik ook heel vaak tegen kwam in mijn onderzoek naar zuivel, was dat een zuivelintolerantie niet veroorzaakt zou worden door zuivel zelf, maar door de staat van onze darmen en schildklier. Een verminderde darmwerking en een trage schildklier zouden het gemak waarmee je zuivel verteert, bemoeilijken. Zuivel beetje bij beetje terug introduceren in het voedingspatroon bleek mensen met een jarenlange intolerantie te kunnen “genezen”.

En dat is misschien meteen ook een verklaring voor het hoge aantal jonge kinderen die geen zuivel meer kunnen verdragen. Zij “erven” namelijk de darmflora van hun moeder. Als die al niet helemaal in orde was, gaat de darmflora van het kind ook minder goed zijn en mogelijk ontstaan daardoor allerlei voedselovergevoeligheden, waaronder die voor zuivel.

  • Wat is jouw eigen ervaring met zuivel?

Vooraleer je zomaar iets aanneemt, is het belangrijk om een keer te gaan kijken wat het nu precies met jou doet. Krijg je effectief een opgeblazen buik en darmproblemen als je melkproducten eet? En krijg je dat alleen maar van de gekleurde yoghurtjes van de supermarkt of ook van gewone volle witte yoghurt van bij de boer die zijn koeien op de wei laat grazen?

Jaren geleden, toen ik zelf nog conventionele zuivel at, had ik bijvoorbeeld constant een vette film op mijn gezichtshuid. Een reactie op die zuivelproducten, die helemaal verdween toen ik overschakelde op zuivel van grasgevoederde koeien (of geiten/schapen).

De beste manier om er zelf achter te komen of je zuivel kan verdragen of niet, is door een eliminatietest te doen. Hiervoor laat je zes weken lang alle zuivelproducten weg. Na die zes weken introduceer je week per week een product (bv. eerst yoghurt, de week erna kaas, de week erna melk,…). Merk je geen reactie op, dan weet je dat je zuivel kan verteren. Krijg je wel last, dan weet je dat je dat specifieke product beter laat.

 

Op de twee meest voorkomende beweringen tegen melk, schreven andere mensen al goeie artikels. Je vindt ze hieronder terug.

Is melk slecht voor je botten (de boodschap waarmee Kris Verburgh helaas velen aan de soja kreeg).

Is koemelk enkel voor kalfjes?

 

 

Deel deze pagina:

Deze post heeft 15 reacties

  1. Rian

    Hoi Kruidenelf,

    Wat ben ik blij met jouw artikel over zuivel.
    Ook ik begon me door alle negatieve berichtgevingen steeds vaker af te vragen of ik nog wel zuivel moest eten / drinken en ook ik heb het boek van Kris Verburgh gelezen. Ik heb 2 weken lang mijn melk vervangen door soyamelk en ik werd er letterlijk ziek van. Ik had permanent een opgezwollen en rommelende buik en werd misselijk na het nuttigen van die soyamelk. Na die 2 weken was mijn conclusie dat soyamelk mij in ieder geval meer klachten geeft dan de gewone volle melk die ik gebruik voor het bereiden van aardappelpuree en havermoutpap. Ik heb nu dus gewoon weer volle melk in de koelkast staan. Amandelmelk verdraag ik trouwens wel en daar maak ik wel eens smoothies mee.

    Groeten,
    Rian

    1. Anntje

      Dankjewel voor je reactie, Rian. Soja (en dus ook de sojadrank) staat óók in de top drie van de allergenen, maar dat weten veel mensen niet.
      Ik zelf ervaar net hetzelfde na het gebruik van sojadrank (en ook bij rijstdrank heb ik dat): zo misselijk als een schup.:-) Geef mij rijstpap gemaakt met volle melk en er is niets aan de hand.

  2. Pepe

    Merci Kruidenelf, voor je artikel alsook voor de zeer boeiende links die je erbij zette. Dit is voor mij een hele opheldering en geruststelling ik mijn gezond verstand inderdaad mag gebruiken. Bomma was op dit vlak zo dom niet he.
    Ik hoorde daarstraks een professor zeggen dat hij vroeger een koppel kende die pas uiteen gingen nadat oma stierf om haar dat niet aan te doen. Laatst kwam hij echter een dame tegen van in de negentig die uit de echt scheidde nadat haar zoon stierf om het hem niet aan te doen. Ik denk met deze kanttekening dat we van sommige generaties veel kunnen leren en van andere generaties best een aantal gebruiken vergeten 🙂

  3. Joyce

    topartikel! Met mijn Maan in Stier (lees Koe), at ik altijd al veel volle kwark, maar onlangs herintroduceerde ik de melk, vanwege het feit dat ik tegenwoordig kefir maak, en wel eens wat overhoud van de daarvoor benodigde melk. En kefir, gemaakt van volle melk, is beter voor je darmen dan wat ook.

    1. Anntje

      Je doet me denken aan kefir met aardbeien! Binnenkort! Mmmmmmm!!

  4. elly ceelen

    HEEL VROEGER ALS DE MENS NOG ….RESPECT HAD VOOR DE AARDE ….RESPECT HAD VOOR ZIJN PAAR KOEITJES OP DE STAL…..

    WAS MELK LEKKER EN GEZOND RECHT VAN DE MET LIEFDE BEHANDELDE KOE….ZONDER HORMONEN EN ANTIBIOTICA…..UITLAAT GASSEN EN SPROEISTOFFEN OP DE WEIDE….EN TOCH OOK IN DE NATUUR DRINKT ALLEEN EEN KALFJE MELK….EN EEN BABY….ZO PUUR !!!!!VOOR DE REST BLIJFT ALLEEN DE SLIME MENS MELK DRINKEN ,DIE ZO ZIJN LICHAAM LAAT VERSLIJMEN ….MELK KAN JE VERVANGEN …. MET GEWOON GODDELLIJKE DRANK
    ” het water “……pannenkoek ….haver pap…en ook lekker, puur, gezond….goedkoop….

    vriendelijke groetjes Elly

    1. Anntje

      Er zijn tegenwoordig gelukkig meer en meer koeien die met liefde en respect behandeld worden. Ga bijvoorbeeld maar eens een kijkje nemen op hoeve de Ploeg in Herselt: koetjes in weiden vol gras en rode klaver.

      Ik denk dat het niet de fout van de (natuurlijke) melk is dat sommige mensen er problemen mee hebben, maar wel ons spijsverterings- en stofwisselingssysteem. Verstoring van het systeem door jarenlange diëten en stress maakt ons kwetsbaarder. Ik las te veel verhalen van mensen die dachten lactose-intolerant te zijn, maar na introductie van een goeie en rijke voeding weer gewoon melk konden verteren.

  5. Laten we de mensen dan maar zo vlug volwassen zijn als de koeien.
    I.p.v. volwassen op 18 jaar zijn we vanaf nu volwassen na 6 maanden zoals bij de koeien.
    U.S.A en Nederland zijn de grootste consumenten in zuivel en ook de grootste groep met osteoporose.
    Tijdens WO II had Denemarken geen mogelijkheden om zuivel in te slaan terwijl ze vóór die oorlog dit wel hadden en een ongekend aantal mensen hadden die aan osteoporose leden, tijdens de oorlog met de ontberingen als gevolg waren osteoporose verdwenen als sneeuw voor de zon.

  6. Natka

    Mooi en boeiend artikel.

    Nu volgens mij is melk de witte motor, lekker en gezond.
    Momenteel maak ik zelf melkkefir, alle voordelen van een goede en rijke voeding verpakt in een wit jasje.

    Ik zelf heb een blog gemaakt over kefir, neem eens een kijkje.

  7. Peter

    Informeer jezelf …
    Kruidenelfen drinken beslist geen melk …

    1. Anntje

      Beste Peter, er is maar één ding dat me echt nefast lijkt voor de gezondheid en dat is dogma. Zoals ik in het artikel hierboven al aanhaalde: het is belangrijk om naar je lichaam te luisteren en te voelen wat bij jouw persoonlijke constitutie past. Persoonlijk ken ik mensen die caseïne- of lactose-intolerant zijn en daarom geen melkproducten gebruiken, maar evengoed ken ik mensen die wél goed tegen zuivel kunnen en super gezond zijn. Zeggen dat melkproducten voor niemand goed zijn is wat mij betreft een beetje hetzelfde als het voedingscentrum dat zegt dat iedereen dagelijks melkproducten moet gebruiken. Als het over gezondheid en dieet gaat, is kijken naar persoonlijke constitutie en nuancering een vereiste.

  8. Marieke

    Dag Anntje,

    Ik drink al jaren geen melk meer (ontwikkelde lactose-intollerantie en melkeiwit-intollerantie). Ik hoorde al vaak dat dit “secundair” kan zijn aan een algemeen onevenwicht in darmflora en darmbeschadiging. Misschien moet ik melk dus nog eens proberen. Je idee zond homogenisatie van melk interesseert me daarom. Enkele vragen:
    zijn er merken biomelk die melk zonder homogenisatie verkopen?
    Zijn er kazen gemaakt van melk zonder homogenisatie?
    Of vind je zulke melk enkel bij de boer zelf?
    Ik woon in jouw buurt, waar kan ik een boer vinden die biologische melk zonder homogenisatie verkoopt?

    Alvast bedankt!

    Groetjes,

    1. Anntje Peeters

      De melk van Demeter is niet gehomogeniseerd, wel gepasteuriseerd. Verder vind je bij Hoeve De Ploeg in Blauberg rauwe melk. Hun kazen zijn dan echter weer niet van rauwe melk. De boter wel. 🙂
      Verder merk ik voor mezelf dat ik elke kaas die van rauwe melk is, verdraag (Parmigiano Reggiano, Reblochon, … ), terwijl ik kaas van gepasteuriseerde melk niet goed verdraag. Bij Delhaize vind je redelijk wat kazen gemaakt van rauwe melk: op het etiket staat dat aangeduid.

      Ik maak wel eens warme chocolademelk van gewone bio UHT melk en het lukt tegenwoordig ook beter en beter om dat te verteren. Het verbeteren van het metabolisme speelt daar ook een grote rol in. Bitters kunnen ook helpen (bv. paardenbloemwortel).

  9. philippe

    Ik heb jarenlang door mijn maagzweren op melk en room geleefd en het was het enigste die me in leven hield dus zo slecht kan het zijn omdat ik nog leef.Nu is het meer gefermenteerde melk die ik eet.Ik heb ook jarenlang rauwe melk gebruikt zonder last en heb er zelfs kinderen mee grootgebracht.Later waren het geiten en hun melk en kaas die ons genot verschaften en nog meer kinderen die er mee groot werden.Het is bewerkt voedsel die ons en onze kinderen kapot maakt.Vergifspuitende fantasten die denken dat ze de schepping en de evolutie kunnen manipuleren gaan het einde betekenen van de mensheid.

  10. Wendy

    Dag Anntje, het klopt inderdaad dat een minder goede darmwerking de opname van lactose niet bepaald bevorderd, daar heb ik alle ervaring mee. In mijn geval hangt het dus samen, of toch gedeeltelijk, want mijn lactose intolerantie is ook genetisch bepaald, moeder, grootmoeder, overgrootmoeder,… hadden het ook. Maar wat ik vooral lastig vind, is dat het niet alleen om melk en zuivel gaat. Lactose zit in zoveel… zelfs in bepaalde soorten paprikachips, niet te geloven, maar ook bepaalde medicijnen, heel veel diepvriesproducten,… en wat doe je dan als je eens lekker en gewoon wil uit gaan eten? Ik blijf het echt behoorlijk lastig vinden…

Laat een antwoord achter aan Wendy Reactie annuleren