Het aantal voorschriften voor maagzuurremmers stijgt jaarlijks met 7%. Volgens de laatste statistieken werden er het voorbije jaar zo’n 270 miljoen dagdosissen van dit medicijn verkocht. Een grapje dat de overheid ruwweg zo’n 70 miljoen euro per jaar kost. En dat terwijl zure oprispingen en een zwaar gevoel in de maag – klachten waarvoor deze medicijnen worden ingenomen – heel eenvoudig op te lossen zijn met kruiden.

Het is belangrijk om te weten dat zure maagoprispingen meestal helemaal niet veroorzaakt worden door een teveel aan maagzuur, maar wel net door te weinig maagzuur! Het zuur in je maag is broodnodig om de rest van je spijsvertering in gang te zetten, je vertering optimaal te laten verlopen én ervoor te zorgen dat de klep die tussen je maagingang en je slokdarm zit, volledig sluit. Te weinig maagzuur betekent een onvolledige vertering en een slecht sluitende klep, met alle gevolgen vandien: opgeblazen gevoel, zure oprispingen en een zwaar gevoel in de maag.

Maagzuurremmers lijken misschien onschuldig, maar zijn dit helemaal niet. Ze veroorzaken een vicieuze cirkel die op termijn je spijsvertering compleet verstoort. Gevolg? Misselijkheid, diarree en – paradoxaal genoeg – soms ook reflux. De zure maagomgeving is ook een belangrijke barrière tegen ziekteverwekkers. Wordt die zuurtegraad aangetast door maagzuurremmers, dan ligt de weg voor ziekteverwekkers open, met meer maag-darminfecties en luchtweginfecties tot gevolg. Langdurig gebruik van maagzuurremmers kan verder ook leiden tot een tekort aan magnesium, vitamine B12 en een verhoogd risico op botbreuken en zelfs diabetes. Na het stopzetten van de behandeling treedt ook vaak reflux op, doordat het lichaam gewend raakte aan de maagzuurremmers.

Een kennis van me – ik zal haar voor het gemak Betty noemen – nam deze medicijnen al jaren in. Tot ze op een dag op het nieuws hoorde dat maagzuurremmers volgens een Duitse studie in verband werden gebracht met dementie op latere leeftijd. Dat was volgens haar toch wel echt beangstigend, waardoor ze naar een alternatief zocht. En nu is het een vast gegeven dat als iemand tegen mij het woord ‘maagzuur’, ‘slechte vertering’ of ‘opgeblazen’ uitspreekt, mijn brein meteen ‘BITTERS’ roept. Bitters kan je maken door een combinatie van bittere kruiden te laten trekken in een alcohol, bijvoorbeeld wodka. Ze zorgen ervoor dat er een signaal naar je hersenen wordt gestuurd, die op hun beurt een signaal naar de spijsverteringsorganen sturen om alles in gereedheid te brengen voor een optimale vertering. Ze zijn hét middel bij uitstek om een variatie aan spijsverteringsklachten het hoofd te bieden en eigenlijk zou iedereen ze in huis moeten hebben.

Om een lang verhaal kort te maken: ik gaf Betty een flesje bitters mee en vertelde haar dat ze die best een kwartier voor elke maaltijd kon innemen. Een tijdje nadien kreeg ik een mailtje met de volgende mededeling: “Het bitter helpt echt! Ik neem nu al 14 dagen geen Pantomed (maagzuurremmer) in, super, ben zo content.” Tot op vandaag, zo’n twee maanden na deze mail, is Betty nog steeds ‘maagzuurremmervrij’ en neemt ze gewoon haar bitters voor iedere maaltijd in. En dan te bedenken dat ze tot jaren voordien niet zonder deze medicijnen kon! Dit is weer zo’n schitterend voorbeeld van hoe kruiden kleine kwaaltjes gewoon wegbonjouren. En, een belangrijk detail: deze bittere kruiden hebben in tegenstelling tot de maagzuurremmers géén bijwerkingen!

Wil je zelf ook bitters maken? Dan kan je dat doen met een kruidje dat je nu overal mooi kan zien bloeien, namelijk kamille.

Je maakt het als volgt:

Ingrediënten:

4 gram gedroogde kamillebloemetjes of 8 gram verse

8 gram verse sinaasappelschil (van een bio sinaasappel)

1 theelepel verse citroenschil (van een bio citroen)

1 theelepel gedroogde gentiaanwortel

1 theelepel verse, geraspte gember

2 eetlepels honing

ongeveer 500 ml wodka van 40 %

Werkwijze: 

Doe alle kruiden in een glazen pot en overgiet met de wodka. Laat minimum twee weken, maar liefst zes weken trekken en zeef af. Meng met de honing en vul af in donkere flesjes. Begin met voor elke maaltijd de kleinst mogelijke dosis in te nemen (ongeveer tien druppels) en voer op tot de dosis die voor jou werkzaam is.

De bitters die ik voor Betty maakte, waren gemaakt met Griekse alant en paardenbloemwortel in plaats van met kamille als basiskruid. Alant werkt iets sterker, maar dat wordt in dit recept dan weer opgevangen door de gentiaan, die héééél erg bitter is.

OPGELET: gebruik geen bitters als je een maagbreuk of maagzweer hebt.

Heb jij ook last van zo’n opgeblazen gevoel of van zure oprispingen? Deel dan zeker met ons hieronder in de commentaren hoe jij dit probeert aan te pakken!

 

Deel deze pagina:

Deze post heeft 62 reacties

  1. Linda

    Ik neem zelf al meer dan 10 jaar een dubbele dosis Pantomed, met de nodige gezondheidsproblemen als gevolg. Ik heb al een aantal keer geprobeerd die dosis te verminderen, maar ben er nog nooit in geslaagd. Ik ga dit drankje dus zeker eens uitproberen. Zweedse kruidenbitters, is dat trouwens ook een alternatief hiervoor? Heb je trouwens nog tips hiervoor? Ik was al een tijdje van plan terug een poging te doen, maar jouw artikel heeft me over de streep getrokken. Ik moet en zal van die maagzuurremmers af geraken!

    1. Anntje Peeters

      Hoi Linda, in Zweedse kruidenbitters zitten vaak ook senna, waar ik geen fan van ben omdat het een sterk laxantium is wat je darmen op de duur lui kan maken.

  2. Molletje

    Hoi Anntje,
    Heel erg bedankt om dit recept met ons te delen.Zelf slik ik ook al héél (véél te) lang die Pantomed (die als vervelende bijwerking depressiviteit heeft).Ik ga zo snel mogelijk aan de slag om dit bitter te maken!
    Keep up the good work 😛 😀 <3

  3. Ilonka

    Zalig !!! Ik neem ook al enkele maanden maagzuurremmers (slokdarm zat vol zweertjes van het maagzuur) maar ik durf er nog ni mee stoppen , volgens de specialist moet ik die levenslang blijven nemen maar dat zie ik zelf niet zitten. Ik heb wel paardebloemtinctuur gemaakt en daar neem ik zo’n 40 dr voor de maaltijd van in maar zonder omeprazol kwam na 2 dagen het maagzuur al terug. Zou dit recept dan beter werken ? En kan ik de gentiaanwortel vervangen door paardebloemwortel of is het beter met alant én gentiaan?

    1. Anntje Peeters

      Dag Ilonka, als de paardenbloemwortel voor jou niet voldoende was, dan zou ik de gentiaan er zeker wel bijdoen hoor, want dat is een superbitter. Heel stimulerend. Ik zou alant, paardenbloemwortel én gentiaan nemen, aangevuld met de andere kruiden uit het recept. Succes!

      1. Ilonka

        Hoi Anntje, neem ik dan maar 1 theelepel van alant , gentiaan en paardebloemwortel of mag dat ook meer zijn ?

        1. Anntje Peeters

          Hoi Ilonka, ik kopieer even het recept dat ik voor Betty klaarmaakte:
          Alantbitters:
          50 g paardenbloemwortel
          20 g alantwortel
          10 g engelwortel
          10 g venkelzaad
          3 kruidnagels
          2 kardemomzaadjes
          1 biologische sinaasappel, in stukken gesneden

          Dit is voor ongeveer 1 liter wodka

          1. Ilonka

            Merciekes Anntje , ga ik zeker proberen .

  4. Marie

    Hoi Anntje,
    Dankjewel voor dit recept. Bijna een jaar lang had ik erge last van maagpijn door stress, en de maagzuurremmers maakten het inderdaad alleen maar erger.
    Ik ben ermee gestopt en op zoek gegaan naar ondersteunende kruiden en voeding. Ik heb al dankbaar gebruik gemaakt van je recepten, waarvan dagelijks kruidenijsthee en teunisbloemtinctuur. En… het helpt. Jammer genoeg heb ik aan de klachten wel een glutenovergevoeligheid overgehouden (waarvan ik hoop dat ze ooit spontaan verdwijnt…).
    Nu heb ik veel minder last van maagzuur, maar ik wil toch graag deze tinctuur proberen om mijn maag verder te helpen herstellen. Maar…. in wodka zit vaak gluten. Is er iets anders dat ik als basis voor deze tinctuur kan gebruiken? En bestaat er misschien een kruidje dat helpt tegen glutenovergevoeligheid?

    1. Anntje Peeters

      Hoi Marie, dankjewel voor je reactie. Ik ben blij dat je baat hebt bij de kruidjes en de tinctuur van teunisbloem (heb je daar al eens aan geroken? Hij ruikt goddelijk!). Je kan de tinctuur ook maken met een andere sterke drank waarin geen suiker zit, bijvoorbeeld cognac of witte rum van minstens 40%. Een kruid tegen glutenovergevoeligheid bestaat er helaas niet. Er valt wel veel te schrijven over de werking van de spijsvertering en glutenovergevoeligheid. Volgend jaar rond het voorjaar zou mijn nieuwe boek, dat deels ook daarover zal gaan, bij de boekhandels liggen. Ondertussen wens ik je al veel succes met de bitters. Die zullen waarschijnlijk al wel veel veranderen voor je.

  5. Kristine Bosmans

    Soms kan een eetlepel appelciderazijn ook een oplossing bieden, want het kan evengoed zijn dat je niet te veel maagzuur hebt maar eerder een te kort aan maagzuur zoals bij mij en geeft dezelfde klacht, nl. zure oprisping en zware maag. Probleem is dat veel mensen maagzuurremmers nemen terwijl ze eigen een te kort aan maagzuur hebben, dus eerst die appelazijn proberen, weet je meteen wat jouw probleem is.

    1. Ellen

      Hoi Kristine, interessant! Kun je hier wat meer over vertellen? Doe je dit voor de maaltijd dan? of gewoon enkele keren per dag? Groetjes Ellen

  6. Marion

    Het staat klaar voor over zes weken, ben heel benieuwd. Slik al jaren maagzuurremmers en wil daar heel graag van af. Telkens als ik het probeer krijgt de chiropracter mijn rug niet meer recht, brandend maagzuur en reflux. Ik ben benieuwd!

    1. Anntje Peeters

      Veel succes, Marion! Je begint best me de laagst mogelijke dosis en bouwt zo geleidelijk aan op. Goed verdunnen in water, anders kan de alcohol nogal hard zijn voor je maag.

      1. Hilde

        Ik heb eens gelezen dat als je de tinctuur druppels in warme thee doet, dat de alcohol dan wordt opgelost. Voor mensen die gevoelig zijn voor de alcohol…Klopt dit?

        1. Anntje Peeters

          Ja, er verdampt dan zeker een deel van de alcohol, dus da’s een goed trucje.

  7. An

    Ik lees dat je de kruiden moet laten trekken in wodka. Mag dat ook Rum zijn? Ik heb dat namelijk staan.

    1. Anntje Peeters

      Je kan best een neutrale sterkedrank hiervoor gebruiken, An. Witte rum is OK. Gewone rum zou ik er niet voor gebruiken.

  8. Walter

    Je kruiden tegen maagproblemen staan klaar,nu nog 6weken wachten.
    Heb intussen al elke dag voor de maaltijd thee gedronken van gentiaanwortel
    en kamille en mijn zure oprispingen zijn verdwenen.
    Ik wil je dus bedanken voor je goede raad!

      1. Cecile

        1 eetlepel molkosan van vogel in een glas water bij maagproblemen help zeer goed

        1. Anntje Peeters

          Dankjewel voor de tip Cecile. Molkosan is inderdaad een goed product!

  9. Patrick

    Hallo, ik heb dit receptje ook eens uitgeprobeerd,
    Na jaren lang pantomed 40mg te nemen. Resultaat terug Zuur en pijn. Nam ongeveer 30 druppels voor de maaltijd. Mag ik direct stoppen met pantomed of gelijkelijk. Ik zou der graag vanaf willen van pantomed maar het lukt me niet. Grt patrick
    aan.

    1. Anntje Peeters

      Dag Patrick, ik mag je uiteraard geen medisch advies geven. De druppeltjes mag je niet gebruiken als je een maagbreuk hebt. Dus eerst even dat uitsluiten. Ook zou het kunnen dat je geleidelijker aan moet beginnen met de druppeltjes, dus eerst een tijdje maar 10 druppels en dan opvoeren tot de dosis die voor jou werkt. Je verdunt de druppels toch in water? En met welke drank heb je ze gemaakt?

      1. Patrick

        Beste Anntje
        Ik heb het recept gebruikt die hier op stond.
        Dit heb ik klaar gemaakt met wodka.
        Als ik het goed begrijp zal dit niet voor
        Mij zijn want ik zit met breuk juist boven de maag . Zal moeten verder doen met pantomed
        Grt patrick

        1. Anntje Peeters

          Hoi Patrick, Oei, nee, dan zijn de bitters inderdaad niet geschikt. Het is een mechanisch probleem dan hé en dat kan je helaas niet met kruiden oplossen. Ik had het bij in de blog moeten zetten! Sorry! Ik zet het er nu bij.

  10. laurine ven

    Hoi Anntje, Waar kan ik de ingrediënten voor jouw recept van Betty vinden?
    Of kan ik deze bereiding ook al klaargemaakt kopen? Ik kan haast niet wachten om het uit te proberen ☺️. Alvast bedankt!

  11. Nic

    Hallo, volgens mijn NKO-arts heb ik gezwollen tongamandelen door reflux. Ik merk zelf eigenlijk niets van die reflux, bedoel dat ik geen last heb van zure oprispingen ed, heb wel regelmatig een zwaar gevoel in de maag. Kan ik deze kruiden ook hiervoor gebruiken of heb je een ander voorstel? Alvast bedankt.

  12. Vera

    Beste Anntje, kan ik de klaargemaakte tinctuur ook bij jou kopen?
    Mvg, Vera

    1. Anntje Peeters

      Dag Vera, ik verkoop helaas geen tincturen.

  13. Nathalie

    Beste,

    Kan je dit preparaat ook kant en klaar krijgen?
    Ik neem reeds jaren pantomed40, en nu naar 20, maar veel last terug,

    1. Anntje Peeters

      Hoi Nathalie, helaas kan je het niet kant en klaar krijgen, maar het is echt heel makkelijk zelf te maken. Succes! Anntje

    2. Marijke

      Waar vind ik de nodige kruiden? In de natuur? In de biowinkel? Heb geen idee.

  14. Ellen

    Hoi, je schrijft dat je het niet mag gebruiken bij maagzweren.. Of is het alleen niet aan te raden bij een maagbreuk? Zelfs bij een maagzweer lijkt het me niet de beste weg om jarenlang pantomed in te nemen…

    1. Anntje Peeters

      Hoi Ellen, sowieso moet ik uit voorzorg toch echt vermelden dat het niet geschikt is om in te nemen bij een maagzweer. Proberen op eigen risico dus…

  15. Christien

    Beste,
    we mogen geen bitter gebruiken bij een maagbreuk. Zijn er dan andere middeltjes die kunnen helpen om je slokdarm te beschermen tegen het maagzuur? Zo geraken ook wij misschien van de pantomed af… Iemand raadde me ook het gebruik van Engelworteltinctuur aan, is er iemand die hier ervaring mee heeft?

    1. Anntje Peeters

      Hoi Christien, je zou heemstwortel kunnen proberen (engelwortel zou ik niet doen, want die bevat toch ook nog redelijk wat bitterstoffen). Een koud maceraat van heemstwortel helpt je slokdarm beschermen. 1 lepel gedroogde wortel op een groot glas water, een nacht laten trekken. Voor elke maaltijd een derde van het glas opdrinken. Succes!

  16. Michaela Buitenwerf

    Al meer dan een jaar ben ik gestopt met pantomed omdat ik het boek `waarom maagzuur goed voor je is` van Jonathan V.Wright tegen kwam, wat een Eye openers!! Ik ben dus met allerlei andere middelen bezig maar heb toch regelmatig terugkomend last van veel slijm in de keel en enorme kriebelhoest. Nu heb ik het boek opnieuw erbij gepakt en las over kruidenbitters. Zoekende op het internet kwam ik deze site tegen. Heel interessant. Ik zal absoluut zeker de kruidenbitter volgens je recept gaan maken. Moet dit alles minimaal 2 weken staan voordat je het kunt gaan gebruiken? Of kan ik gelijk dagelijks een kleine hoeveelheid innemen? Als je weer hoop op verbetering hebt dan dure 2-6 weken lang, Ik hoor graag van je.

    1. Anntje Peeters

      Hoi Michaela, de inhoudsstoffen uit de kruiden hebben inderdaad minimaal een tweetal weken nodig vooraleer ze echt werkzame hoeveelheden hebben aangenomen in de alcohol, dus ik vrees dat je effectief zo lang geduld zal moeten hebben. Succes!

  17. Jenny

    Hallo, Ik wil dit recept zeker eens uitproberen maar…Kan je me zeggen waar ik de gentiaanwortel kan vinden of bestellen? Mijn zoektocht heeft nog niets opgeleverd.
    MVG, Jenny

    1. Anntje Peeters

      Hoi Jenny, gentiaanwortel kan je meestal bij de natuurwinkel bestellen. Ook online kan je het vinden.

  18. Diane

    Ik heb na het eten een zwaar gevoel en een zeer opgezwollen buik. Net alsof ik 6maanden zwanger ben. Helpt bitters dan ook voor mij of appelazijn?

    1. Anntje Peeters

      Dag Diane, bitters kunnen dan inderdaad helpen, maar als het zo erg is, dan zal waarschijnlijk een totaalaanpak met de combinatie kruiden en voeding nodig zijn. Succes!

  19. Lesly

    Hallo hoeveel water moet daar bij dan?zou dat graag ook maken

    1. Anntje Peeters

      Geen water hé. Het is een tinctuur, dat is gemaakt op basis van alcohol.

  20. Elisa

    Beste Anntje, ik ben erg blij met al je tips !
    Weet jij hoe ik dit bitter recept ook kan maken zonder alcohol? ik vermoed dat een thee niet het effect heeft van lang getrokken tinctuur. Ik zou erg blij zijn met een ander houdbaar alternatief , Dank alvast!

    1. Anntje Peeters

      Hoi Elisa, dankjewel voor je feedback! Een thee kan je er niet echt mee maken, want die zou zo bitter smaken dat je hem niet wilt opdrinken. 🙂 Er is niet echt een alternatief voor alcohol, omdat die nu eenmaal de inhoudsstoffen het beste extraheert uit de kruiden. Sommige herboristen maken wel eens tinctuur met glycerine, maar persoonlijk ben ik daar niet zo voor. Ik geloof dat het merk Soria tincturen op basis van glycerine verkoopt.

      1. Nancy

        Bij mij werd er tijdens een gastroscopie een slokdarm van Barret vastgesteld. Een viertal maand geleden had ik een darminfectie, die behandeld werd met antibiotica . Tijdens die behandeling had ik eerst last van een vieze smaak, daarna werd het een zure smaak de hele dag door. Dokter vermoedde reflux en schreef Pantomed voor. Voor die darminfectie had ik geen refluxklachten, maar die waren er dan blijkbaar al jarenlang. Ik neem nu al een´paar maanden Pantomed en merk dat ik vaak boer, en heb vaak het gevoel dat mijn vertering niet goed werkt. Kan ik iets doen ter ondersteuning ?

  21. Dollie

    Hallo Anntje, zou dit ook iets voor mij zijn ? Een gastroscopie heeft aangetoond dat mijn slokdarm ontstoken is, door reflux. Ik keek hier verbaasd van op omdat ik helemaal geen last heb van zure oprispingen. Daarom noemen de dokters het ook verborgen reflux. Ik hoest al een hele tijd en ik heb ook astmaklachten. Vooral ‘smorgens hoest ik veel slijm op. Reflux zou blijkbaar ook de luchtwegen irriteren. Ik neem nu ook elke ochtend pantomed. Dit is mij voor 8 weken voorgeschreven. Maar als ik het hier allemaal lees, zal ik dat veel langer moeten nemen. Dan verkies ik toch liever jou kruidenmiddeltje.
    .

    1. Anntje Peeters

      Dag Dollie, goh, normaal gezien moeten de bitters je dan helpen, maar ik zou het sowieso eerst vragen aan je arts. Succes!

      1. Nathalie

        Ik heb dezelfde klachten als Dollie (verborgen reflux). Continu het gevoel dat mijn keel dicht zit door dat slijm. Ik wil geen maagzuurremmer nemen omdat het niet helpt én owv de gevolgen op lange termijn. Heel vervelend. Ben de laatste maanden 13kg afgevallen door alle ellende met mijn spijsvertering. Ik zou graag de bitters proberen maar bij de gastroscopie werd ook een kleine maagbreuk vastgesteld. Hogerop lees ik dat ik dat dan beter niet doe? Kan ik het effect van bitter misschien testen door een thee of zo? Wil me zo graag beter voelen…

        1. Anntje Peeters

          Hoi Nathalie, je zou eens kunnen proberen met thee van paardenbloemwortel. Maar wanneer er echt een maagbreuk is, dan heb je een anatomisch probleem dat niet zo makkelijk door kruiden kan opgelost worden. Maar het is zeker het proberen waard.

          1. Nuara

            Dag Anntje
            Ik kamp al 6 maanden met spijsverteringsproblemen. De klachten zijn opgedoken na mijn eerste vaccinatie tegen Covid. Ik heb 2 maanden maagzuurremmers moeten slikken. Ik liep daarna Corona op en de klachten werden alleen maar erger. Ik heb na elke maaltijd een heel opgeblazen gevoel in mijn maag en ik moet heel veel boeren laten. Ik ben smorgens en s’avonds ook heel misselijk. Zou dit kruidenmengsel mij ook kunnen helpen?
            Bedankt alvast.

  22. Marion

    Ik drink heel simpel thee van verse of gedroogde oregano uit de tuin.

  23. Magda

    Dag Anntje, ik lees hier al de artikels ivm zuurremmers. Mijn man moet sedert 2 maand ook Pantomed nemen. Ik lees hier dat dit op termijn niet zo goed is. Hij heeft echter ook 2 maagzweren. Wat zou je dan kunnen aanraden? Mvgr Magda

    1. Anntje Peeters

      Beste Magda, in het geval van een maagzweer kan je helaas niet anders.

    2. Brigitte

      beste vrienden allemaal, ik had zelf grote maagzweren, heb ook een glijdende maagbreuk, en soms maagzuur,
      ik kan zeggen de zweren heb ikzelf volledig op natuurlijkebasis weggekregen, door zoethoutpoeder in te nemen,
      eerst neem ik zoethoutpoeder puur in, dit kan een mespunt zijn, dit kan je meerdere keren per dag doen, je kan ook zoethout gekruiken als suikervervanger in koffie, beetje rare smaak maar het went, en het helpt echt tegen maagzweren, had ze 1 jaar en alles wat dokters gaven kon ik niet verteren, zodus dan maar zelf gezocht en gevonde, wel oppassen met de bloeddruk, deze in de gaten houden kan een verhoging teweeg brengen, ik heb zelf altijd te lage bloeddruk zodus dat probleem had ik niet, en voor maagzuur, een heel simpele oplossing, lauw water drinken met citroensap erin, en een beetje honing, een oude remedie maar enig die wel echt helpt zonder pillen. en voor een maagbreuk kan je alleen maar oefeningen doen, en stretchen, zie eens op youtube https://www.youtube.com/watch?v=TPxIKkFc8-s https://www.youtube.com/watch?v=aJtGf4BtNcQ deze helpen wel degelijk.
      Toe ik de specialist vroeg of er operaties waren zei hij strikt, doe dit nooit het maakt het alleen maar erger want je krijgt eigenlijk een soort maagverkleining, etc.
      Om jezelf te versterken en ontstekingen van maag en darmen te verminderen, neem dan een kleine theelepel zoethoutpoeder, een kleine theelepel kurkuma poeder en 3 a 4 keer goed schudden met een zwarte peperbus erbij en daarbij lauw water en drink dit langzaam uit, dit helpt echt hoor, ik spreek van ervaring, Succes allemaal, Mvg Brigitte

      1. Anntje Peeters

        Dankjewel voor je tip, Brigitte!

  24. Mirke

    Is kombucha ook goed ipv appelciderazijn?

Laat een antwoord achter aan Brigitte Reactie annuleren