Onlangs was ik in Leuven en in afwachting van koffiedrinken met een vriendin in de beste koffiebar van de stad, liep ik nog even de cosmetica-afdeling van de Inno binnen. Eén van mijn stokpaardjes is namelijk ingrediëntenlijsten van schoonheidsproducten onder de loep nemen. Hoewel ik deze hobby al enkele jaren uitoefen, kan ik er toch nog steeds versteld van staan hoe cosmeticamerken de consument om de tuin leiden met slimme marketingtrucs. De meeste producten – ook de dure of hyperdure – bestaan namelijk voor het grootste gedeelte uit spotgoedkope ingrediënten (water, minerale olie, siliconen, glycerine,…), aangevuld met een klein percentage werkzame ingrediënten en nog wat bewaar- en vulstoffen. Het verschil in (hyper)dure versus normaal geprijsde producten is vaak alleen maar hoeveel marketing een product krijgt. Bij een duur potje crème betaal je dus niet zozeer voor duurdere ingrediënten, als wel voor een duurdere marketingcampagne en eventueel een duurdere verpakking. Puur bedrog dat de cosmeticagiganten miljarden winst oplevert. Ik hoorde Brandon Truaxe, de helaas overleden maar briljante oprichter van het cosmeticabedrijf DECIEM ooit zeggen dat het maken van een product – ongeacht of het duur of goedkoop verkocht wordt – om en bij de 30 cent is voor de meeste cosmeticabedrijven.

Ooit gaf ik zelf ook veel geld aan cosmetica uit. Mijn fascinatie voor cosmeticaproducten begon al van lang voor ik oud genoeg was om ze te gebruiken. Ik denk dat het begonnen is met het kinderparfum van Oilily. Wat vond ik het als kind toch heerlijk om me na een deugddoend bad te parfumeren met dit frisse geurtje. Gezichtscrèmes, bodylotions en zelfs anticellulitecrèmes deden al op mijn zestiende hun intrede in mijn leven. Ik dacht toen dat je niet vroeg genoeg kon beginnen met smeren, want dat is toch wat al die reclames je proberen wijs te maken. Het duurde ongeveer zo’n tien jaar vooraleer ik besefte dat al die dure potjes en flesjes eigenlijk niets met schoonheid te maken hebben, maar dat ze – integendeel – je huid net kunnen beschadigen én zelfs ook slecht kunnen zijn voor je gezondheid. Dus schakelde ik over op (gekochte) natuurcosmetica…  waarna het opnieuw zo’n tien jaar duurde voor ik door had dat ook dit soort cosmetica niet altijd zo goed is voor je huid als je zou denken. De woorden ‘natuurlijk‘ of ‘biologisch‘ staan immers niet synoniem met ‘goed voor je huid’. Integendeel, ook op de ingrediëntenlijsten van natuurcosmeticaproducten kom je stoffen tegen die de natuurlijke functie van je huid kunnen aantasten en op termijn voor problemen kunnen zorgen. Zo zijn er bijvoorbeeld heel veel natuurcosmeticaproducten die bol staan van de alcohol, een product dat je huidbarrière aantast en je huid stuk maakt, waardoor ze alsmaar droger wordt en je problemen als eczeem kunt ontwikkelen.

Mensen met een gevoelige huid reageren daarnaast niet zelden met een allergische reactie op natuurcosmetica. Vaak wordt zo’n reactie veroorzaakt doordat natuurproducten doorgaans geparfumeerd worden met een overdaad aan etherische olie. Het gebruik van etherische olie in cosmetica is een beetje dubbel: als je ze goed gedoseerd (lees: spaarzaam gebruikt) hebben sommige van die oliën een verstevigend, verzorgend of rimpelwerend effect, maar anderzijds kunnen ze ook allergiserend zijn als je ze in te grote hoeveelheden gebruikt of wanneer je te veel verschillende etherische oliën met elkaar combineert. Stoffen die door de overheid verplicht moeten vermeld worden op de ingrediëntenlijst van het product omdat ze mogelijk allergiserend zijn (en dat gebeurt vooral wanneer ze te royaal gebruikt worden en vooral op de gevoelige gezichtshuid) zijn:

  • limonene
  • linalool
  • eugenol
  • geraniol
  • citronellol

Deze stoffen zijn niet schadelijk voor je gezondheid, maar kunnen dus wel allergieën uitlokken als je een gevoelige huid hebt.

Etherische oliën kunnen ook een uitgesteld allergiserend effect hebben. Het product met de etherische oliën bezorgt je dan in eerste instantie geen problemen, maar na een tijdje (een aantal maanden of jaren) kun je de oliën in kwestie (en dus ook het product waar die olie inzit) ineens niet meer verdragen. Het lastige is dat zo’n allergie voor het leven is. Je kunt er dus niet meer vanaf geraken. Bovendien ben je vanaf dat moment allergisch aan alle etherische oliën waar die inhoudsstof inzit die de allergie uitlokte. Het probleem met (sommige) natuurcosmetica is dat de bedenkers ervan blijkbaar ‘more is more’ denken. Ik zag al producten waarin maar liefst 15 verschillende etherische oliën gecombineerd werden. Nu moet je weten dat elke etherische olie op zich al bestaat uit een combinatie van erg veel verschillende stofjes, dus als je de optelsom maakt van alles wat in zo’n product zit, kom je al snel uit bij een overdosis. Je huid krijgt té veel ineens te verwerken en je bereikt hiermee net het tegenovergestelde effect van wat je beoogde. Op die manier kunnen zo’n producten je huid net sneller doen verouderen in plaats van haar jeugdig en elastisch te houden.

De moraal van dit verhaal? Of je nu gewone of natuurlijke cosmetica aankoop: check altijd de ingrediëntenlijst en hou rekening met de volgende tips:

  • Het bovenste derde deel van de lijst vertelt je waaruit je product voor het grootste deel (zo’n 70 à 90%) is opgebouwd.
  • Als alcohol heel hoog op de ingrediëntenlijst staat, laat het product dan staan.
  • Als je een heel gevoelige huid hebt, koop dan geen producten waar een combinatie van veel verschillende etherische oliën inzit. Een uitgekiende combinatie van drie verschillende etherische oliën is meer dan genoeg. Koop geen producten waar parfum of fragrance inzit.

En nog een laatste tip: laat je niet om de tuin leiden door producten die van de daken schreeuwen dat ze geen parabenen (bewaarstoffen met mogelijk hormoonverstorend effect) bevatten. Vaak zijn de parabenen in deze producten gewoon vervangen door een bewaarmiddel dat zelfs in minuscule hoeveelheden ernstige allergische reacties kan uitlokken. De naam van dit bewaarmiddel is methylisothiazolinone. In dit geval is de remedie erger dan de kwaal.

Wil je graag meer leren over natuurlijke gezichtsverzorging en je eigen gezichtsverzorgingsproducten leren maken? Kom dan naar een workshop waarin je leert om puur natuurlijke producten te maken, zonder schadelijke stoffen en afgestemd op de behoeftes van jouw huid.

Deel deze pagina:

Deze post heeft 12 reacties

  1. ineke monster

    Best waardevolle info.

  2. bertina

    Ik heb een tjdje de, ietwat prijzige, cremes van Hauschka gebruikt. Vallen die soms ook in deze catagorie?

    1. Anntje Peeters

      Dag Bertina, ook bij dokter Hauschka zitten er inderdaad producten die zeer veel alcohol bevatten. Je kan het moeilijk per merk zeggen. Het beste is echt de ingrediëntenlijst per product bekijken. Sommige merken hebben goeie dingen in hun gamma, maar daarnaast ook slechte. Succes!

      1. bertina

        ik had nog een vraagje: ik wilde ergens een tube aloe-vera gel bestellen maar er zit citric acid en ascorbic acid in als toevoeging. Kan ik deze gel dan wel gebruiken voor het gezicht?

        1. Anntje Peeters

          Dag Bertina, dat zijn citroenzuur en ascorbinezuur: wordt erbij gedaan om het te kunnen bewaren en is meestal maar een minuscule hoeveelheid. Ik vermoed dat het geen probleem is.

  3. Frieda

    Ik gebruik geregeld producten van Weleda, dagcrème en nachtcrème Iris., ze zijn ook wel redelijk prijzig, vind ik maar ze zouden toch natuurlijk, diervriendelijk ( héél belangrijk voor mij) en zuiver zijn. Maar ja, is dat dan ook wel zo ?

    1. Anntje Peeters

      Ook bij Weleda hetzelfde verhaal: sommige producten zijn erg goed, andere niet omdat ze heel veel alcohol bevatten. Zeker het etiket lezen!

  4. Liesbeth

    Hoi Anntje

    Denk je dan dat glycerine goed is voor de huid, of niet, als het bijvoorbeeld als 2e ingrediënt op de lijst staat?

    1. Anntje Peeters

      Dag Liesbeth, glycerine is OK. Uiteraard is de combinatie met de andere ingrediënten die in het product zitten ook van belang. Mocht je interesse hebben, op 10 september en 17 september geef ik ook workshops over natuurlijke cosmetica. Die van 17 september gaat onder andere ook over de verschillende ingrediënten. Je vindt alle info hier op de website onder workshops.

      1. Liesbeth

        Ah fijn, ik zal het een keertje bekijken.

        Ik lees hier en daar wel wat, maar omdat er zoveel info te vinden is die elkaar soms ook tegenspreekt, is het voor mij niet altijd meer helder 😉

  5. Sylvie

    Wat met de gezichtsverzorgingsproducten van Rituals? Ik gebruik deze dagelijks omdat deze op waterbasis zijn of heb ik het hier ook mis en zit er ook een addertje onder het gras?

    1. Anntje Peeters

      Dag Sylvie, je moet het altijd product per product bekijken. Sommige producten van sommige merken zijn (heel) goed, terwijl een ander product uit dezelfde lijn problematische ingrediënten kan hebben. Je kan dus alleen maar iets zeggen over een product als je ook de ingrediëntenlijst kent.

Laat een antwoord achter aan bertina Reactie annuleren